Qua tìm hiểu thực tế chúng tôi nhận thấy, đa phần các dự án do Ban Quản lý Dự án (BQLDA) đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp - phát triển nông thôn (NN-PTNT) tỉnh triển khai thực hiện đều có vai trò quan trọng và bảo đảm kế hoạch đề ra. Tuy nhiên, vẫn còn một vài DA bị chậm tiến độ do nhiều nguyên nhân, trong đó có khó khăn về nguồn vốn và công tác giải phóng mặt bằng (GPMB), cần được chung tay tháo gỡ.

Được khởi công xây dựng từ năm 2017, đến nay, công trình Hồ chứa nước xóm Vân Hán, xã Văn Hán (Đồng Hỷ) - do BQLDA đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh làm chủ đầu tư - mới hoàn thành các hạng mục tràn xả lũ, cống lấy nước, kênh và công trình trên kênh. Còn các hạng mục chưa hoàn thiện gồm: Đập đất, đường quản lý kết hợp thi công, nhà quản lý, đường hoàn trả lòng hồ... Được biết, nguyên nhân khiến DA bị chậm tiến độ là vì trong quá trình thực hiện, chi phí đền bù GPMB đã tăng từ 42,4 tỷ đồng lên 69,7 tỷ đồng. Do đơn vị chủ đầu tư chưa có đủ kinh phí GPMB nên công trình đang tạm dừng thi công. Trong khi đó, đến nay, tất cả những hộ dân liên quan ở địa phương đã đồng ý bàn giao hết mặt bằng thi công và rất mong công trình sớm được hoàn thành, đưa vào khai thác, góp phần phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Anh Nguyễn Quang Hải, một hộ dân ở xóm Vân Hán bày tỏ: Nhà tôi có 1ha rừng và hơn 3 sào ruộng bị thu hồi phục vụ DA. Chúng tôi đã nhanh chóng bàn giao mặt bằng đầy đủ và mong muốn đơn vị chức năng đẩy nhanh tiến độ thi công để công trình sớm được hoàn thành, giúp bà con chủ động được nguồn nước tưới trong sản xuất nông nghiệp, đồng thời thuận lợi hơn về giao thông. 

Trao đổi với chúng tôi, ông Vi Văn Thi, Chủ tịch UBND xã Văn Hán cho biết: Để triển khai DA xây dựng hồ chứa nước Vân Hán, xã đã phối hợp với Ban bồi thường GPMB huyện tiến hành kiểm đếm, lập danh sách những hộ dân cần thu hồi đất và niêm yết công khai tại trụ sở UBND xã để bà con nắm được. Toàn xã có 37 hộ bị thu hồi trên 34ha đất các loại để phục vụ DA. Trong quá trình thực hiện, bà con cũng có một số ý kiến thắc mắc về vấn đề bồi thường GPMB, chúng tôi đã phải tổ chức họp, đối thoại với nhân dân nhiều lần để tạo sự đồng thuận. Đến nay, cơ bản các hộ liên quan đều nhất trí với phương án đền bù GPMB thực hiện DA, với kinh phí GPMB trên 50 tỷ đồng, nhưng bà con mới được chi trả trên 30 tỷ đồng. Chúng tôi mong muốn DA sớm được tiếp tục triển khai. Theo kế hoạch, hồ Vân Hán sau khi được hoàn thành, đưa vào khai thác thì không chỉ phục vụ nước tưới cho sản xuất nông nghiệp của bà con trong xã mà còn mở hướng phát triển du lịch sinh thái, trải nghiệm kết hợp với sản xuất, chế biến và nghệ thuật pha trà, thưởng trà. Từ đó góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tuyến đường cứu hộ, cứu nạn đê sông Công đoạn từ Quốc lộ 3 (K35+350) đến đê sông Công (K4+900) qua địa bàn xã Trung Thành hiện vẫn chưa hoàn thành do T.X Phổ Yên chưa giải phóng được mặt bằng thi công.

DA thứ hai do BQLDA đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh làm chủ đầu tư hiện đang bị chậm tiến độ là tuyến đường cứu hộ, cứu nạn đê sông Công đoạn từ Quốc lộ 3 (K35+350) đến đê sông Công (K4+900) qua địa bàn xã Trung Thành (T.X Phổ Yên). Theo nội dung Quyết định số 3305/QĐUBND ngày 30/10/2017 của UBND tỉnh về việc phê duyệt DA này thì T.X Phổ Yên có trách nhiệm tổ chức và tự GPMB theo quy định (DA không có kinh phí bồi thường GPMB). Được khởi công từ tháng 10-2018, tuy nhiên, do T.X Phổ Yên mới GPMB được 0,8/2,2km nên BQLDA đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh chỉ thi công được 600m đường và phải tạm dừng 1 năm nay.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Công Thịnh, Phó Chủ tịch UBND T.X Phổ Yên cho biết: Do tuyến đường chạy qua cánh đồng, ảnh hưởng đến ruộng cấy lúa của một số hộ dân nên Thị xã phải huy động các nguồn lực để hỗ trợ một phần kinh phí GPMB, giúp bà con chuyển đổi sản xuất. Tuy nhiên, do kinh phí GPMB khá lớn (trên 10 tỷ đồng) nên chúng tôi mới bố trí được một phần. Trong thời gian tới, Thị xã sẽ tiếp tục vận động nguồn xã hội hóa và trích một phần ngân sách của địa phương để giải phóng nốt diện tích đất còn lại, từ đó đơn vị chủ đầu tư DA sẽ hoàn hành tuyến đường trong thời gian sớm nhất có thể. 

Về những giải pháp để đẩy nhanh tiến độ thực hiện 2 DA nêu trên trong thời gian tới, ông Bùi Tiến Chính, Giám đốc BQLDA đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh cho biết: Với vai trò, trách nhiệm của chủ đầu tư, trước thực trạng trên, chúng tôi đã báo cáo UBND tỉnh xin ý kiến chỉ đạo và đề xuất giải pháp tháo gỡ. Theo đó, đối với công trình hồ chứa nước Vân Hán, BQLDA đã được UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh thời gian thực hiện đến hết năm 2020. Cùng với đó, UBND tỉnh cũng xem xét, điều chỉnh tổng mức đầu tư DA từ 90 tỷ đồng lên trên 117 tỷ đồng. Về nguồn vốn bổ sung, chúng tôi đã đề nghị UBND tỉnh phê duyệt kéo dài thời gian bố trí vốn sang giai đoạn 2020-2025; đồng thời phê duyệt ứng vốn từ Quỹ phát triển đất để tiếp tục GPMB thực hiện DA. Hiện nay, UBND tỉnh cũng đang xem xét, xin ý kiến Thường trực Tỉnh ủy về chủ trương điều chỉnh tổng mức đầu tư thực hiện DA. Còn đối với DA xây dựng tuyến đường cứu hộ, cứu nạn đê sông Công đoạn từ Quốc lộ 3 (K35+350) đến đê sông Công (K4+900), chúng tôi sẽ tiếp tục đôn đốc UBND T.X Phổ Yên đẩy nhanh tiến độ GPMB theo đúng cam kết để đơn vị thi công sớm hoàn thiện công trình… 

Như vậy, đối với 2 DA do BQLDA đầu tư xây dựng các công trình NN-PTNT tỉnh làm chủ đầu tư bị chậm tiến độ đều đã có hướng giải quyết. Hy vọng trong thời gian tới, với sự chung tay vào cuộc tháo gỡ khó khăn của các cấp, ngành, địa phương liên quan, 2 DA nêu trên sẽ sớm được hoàn thành, đưa vào sử dụng, phục vụ sản xuất, đời sống của nhân dân các địa phương.