Mới đây, Báo Thái Nguyên có bài viết phản ánh tình trạng hàng loạt xe tải chở đất từ mỏ khai thác của Công ty CP Phú Cường “cày nát” tuyến đường bê tông từ trung tâm xã Tân Hòa đi Tỉnh lộ 269B, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông. Tiếp tục tìm hiểu những vấn đề liên quan, phóng viên Báo Thái Nguyên phát hiện sai phạm của Công ty CP Phú Cường trong hoạt động khai thác mỏ đất.

Tháng 7-2019, Công ty CP Phú Cường được UBND tỉnh Thái Nguyên cấp Giấy phép khai thác đất làm vật liệu san lấp tại 6 điểm mỏ trên địa bàn các xóm: Làng Cà, Làng Ngò, Vực Giảng của xã Tân Hòa với trữ lượng được phép khai thác 597.767m3; công suất khai thác 46.000m3/năm; phương pháp khai thác lộ thiên; thời hạn khai thác 13 năm 6 tháng; diện tích khai thác 15ha.

Theo quy định, trước khi tiến hành khai thác, Công ty CP Phú Cường phải thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật về hoạt động khai thác khoáng sản, trong đó có thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất và thuê đất để sử dụng vào việc khai thác đất làm vật liệu san lấp.

Dù chưa hoàn thiện các thủ tục pháp lý nhưng Công ty CP Phú Cường đã tiến hành khai thác tại điểm mỏ số 2 thuộc xóm Vực Giảng, xã Tân Hòa từ nhiều tháng nay.

Qua nắm bắt thông tin từ Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Phú Bình, chúng tôi được biết đến thời điểm này, Công ty CP Phú Cường mới chỉ hoàn thiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất và được UBND tỉnh cho thuê đất trên diện tích 2.693m2 tại điểm mỏ số 5, thuộc khu vực xóm Làng Ngò (chiếm 1,79% tổng diện tích được cấp phép khai thác).

Theo quy định của pháp luật, Công ty CP Phú Cường chỉ được phép khai thác tại điểm mỏ số 5 với diện tích được phép khai thác là 2.693m2, các điểm mỏ còn lại chưa đủ điều kiện tiến hành khai thác tài nguyên.

Tuy nhiên, theo thông tin chúng tôi nắm được, từ cuối năm 2020 đến nay, Công ty CP Phú Cường đã và đang khai thác rầm rộ tại 5 điểm mỏ trên địa bàn xóm Vực Giảng và xóm Làng Ngò. Riêng tại điểm mỏ số 5 thuộc xóm Làng Ngò, doanh nghiệp này đang tiến hành khai thác trên diện tích cả chục nghìn mét vuông trong khi diện tích được phép khai thác chỉ có 2.693m2.

Một điểm mỏ khác thuộc khu vực xóm Vực Giảng đang được Công ty CP Phú Cường tiến hành khai thác dù chưa hoàn thiện các thủ tục pháp lý theo quy định.

4 điểm mỏ còn lại, dù chưa hoàn thiện các thủ tục thuê đất và chuyển mục đích sử dụng đất nhưng Công ty CP Phú Cường đã bắt tay vào khai thác từ nhiều tháng nay với diện tích không hề nhỏ. Nhiều người dân địa phương phản ánh, mỗi ngày có hàng trăm lượt xe tải lớn chở đất từ các điểm mỏ của Công ty CP Phú Cường ra bên ngoài.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Hòa, ông Nguyễn Văn Nam cho biết: Từ cuối năm 2020 đến nay, UBND xã đã nhiều lần kiểm tra và phát hiện Công ty CP Phú Cường có hành vi khai thác đất san lấp tại các điểm mỏ chưa đủ điều kiện khai thác. Chúng tôi đã yêu cầu dừng hoạt động khai thác tại các điểm mỏ này nhưng Công ty không dừng. Trước thực trạng đó, tháng 8-2021, xã đã gửi văn bản báo cáo UBND huyện Phú Bình xin ý kiến chỉ đạo, nhưng đến nay UBND xã vẫn chưa nhận được chỉ đạo cụ thể từ huyện…

Khi phóng viên hỏi về diện tích đất khai thác trái phép, sản lượng đất đã khai thác và số lượng phương tiện, nhân công tại các điểm mỏ của Công ty CP Phú Cường, Phó chủ tịch UBND xã Tân Hòa cho biết: “Chúng tôi không nắm được”(!).

Liên quan đến phản ánh của người dân về việc hàng loạt xe tải chở đất “cày nát” tuyến đường bê tông từ trung tâm xã Tân Hòa đi Tỉnh lộ 269B, sau khi Báo Thái Nguyên phản ánh, Thanh tra Sở Giao thông - Vận tải đã phối hợp với lực lượng liên quan tiến hành kiểm tra; phát hiện và xử phạt 8 trường hợp xe tải chở đất trên Tỉnh lộ 269B có hành vi tự ý cơi nới, thay đổi kích thước thành thùng xe, nhưng chưa phát hiện trường hợp nào chở quá tải.

Lực lượng Thanh tra Sở Giao thông - Vận tải phối hợp với Công an huyện Phú Bình tiến hành cân trọng tải xe chở đất từ mỏ đất của Công ty CP Phú Cường đi trên tuyến Tỉnh lộ 269B.

Kết quả kiểm tra của cơ quan chức năng cho thấy, các xe tải chở đất đều có trọng tải từ 15-17 tấn. Đối chiếu với giấy phép đăng kiểm phương tiện và quy định về tải trọng của Tỉnh lộ 269B (tuyến đường không giới hạn trọng tải) thì các xe tải chở đất trên không vi phạm. Tuy nhiên, với trọng tải từ 15-17 tấn, các xe này đều vượt quá nhiều lần tải trọng cho phép của tuyến đường bê tông từ trung tâm xã Tân Hòa đến Tỉnh lộ 269B (tuyến đường dài khoảng 2km, giới hạn trọng tải 6 tấn).

Ông Đỗ Xuân Tiến, Đội trưởng Đội Thanh tra Giao thông số 1 (Thanh tra Sở Giao thông - Vận tải) cho biết: Theo phân cấp, chúng tôi có trách nhiệm kiểm soát, xử lý tải trọng trên tuyến Tỉnh lộ 269B. Việc kiểm soát, xử lý các xe chở đất vượt quá tải trọng thiết kế của tuyến đường giao thông nông thôn từ trung tâm xã Tân Hòa đi Tỉnh lộ 269B là trách nhiệm của địa phương.

Về vấn đề này, ông Hoàng Văn Hòa, Chủ tịch UBND xã Tân Hòa phân trần: Hiện nay, từ mỏ đất của Công ty CP Phú Cường ra Tỉnh lộ 269B chỉ có một tuyến đường, tuyến còn lại đang tiến hành sửa chữa, nâng cấp nên chúng tôi không thể cấm doanh nghiệp vận chuyển đất qua địa bàn. Dù chúng tôi biết các xe tải chở đất đều vượt quá tải trọng thiết kế của tuyến đường nhưng không có thiết bị để xác định chính xác trọng tải của phương tiện làm căn cứ xử lý. Với mật độ xe tải chở đất như hiện nay, chắc chắn tuyến đường sẽ còn hư hỏng, xuống cấp nhanh hơn. Vấn đề này chúng tôi cũng đã báo cáo UBND huyện và đang chờ ý kiến chỉ đạo…

Rõ ràng, việc Công ty CP Phú Cường tiến hành khai thác đất rầm rộ tại các điểm mỏ khi chưa hoàn thiện thủ tục thuê đất và chuyển đổi mục đích sử dụng đất là vi phạm pháp luật về đất đai, khoáng sản. Hành vi này diễn ra trong một thời gian dài nhưng chưa được chính quyền địa phương ngăn chặn, xử lý dứt điểm khiến dư luận không khỏi bức xúc. Mặt khác, hoạt động vận chuyển đất của Công ty đã và đang gây ra tình trạng hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng một tuyến đường giao thông nông thôn, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của người dân địa phương.

Những vấn đề này sẽ được các cấp, ngành liên quan xử lý như thế nào? Báo Thái Nguyên sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.