Theo Bloomberg, Việt Nam đang đẩy mạnh rà soát các thị trường tài chính, trong nỗ lực nhằm củng cố vị thế là điểm đến cho dòng vốn đầu tư quốc tế.

Mới đây, ngày 20/4, ông Đỗ Đức Nam, Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán Trí Việt và ông Đỗ Thành Nhân, Chủ tịch Công ty Louis Holdings đã trở thành những cái tên mới nhất trong loạt các lãnh đạo công ty bị bắt với cáo buộc thao túng thị trường chứng khoán.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo các bộ, ngành liên quan xử lý nghiêm những vi phạm trên thị trường cổ phiếu, trái phiếu và bất động sản. Chiến dịch điều tra sâu rộng này đã làm chao đảo thị trường chứng khoán Việt Nam trong những phiên gần đây, với chỉ số VN-Index đã giảm 10% so mức cao ghi nhận hồi tháng 1.

Việc thắt chặt kiểm soát nói trên diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đang phấn đấu để được các tổ chức quốc tế nâng hạng từ thị trường chứng khoán cận biên lên thị trường mới nổi, từ đó giúp thu hút được nhiều dòng vốn nước ngoài hơn. Từ năm 2018 đến nay, Việt Nam đã ở trong danh sách theo dõi để nâng hạng lên thị trường mới nổi hạng hai của FTSE Russell.

Ông Fred Burke, cố vấn cao cấp tại công ty luật Baker McKenzie, đã ví von quá trình thanh lọc thị trường chứng khoán Việt Nam là “Một cây chổi mới dọn sạch nhà cửa để đón Xuân." Ông nhận xét: “Đây là một thay đổi văn hóa lớn ở Việt Nam.”

Các cơ quan chức năng cũng được chỉ đạo phải theo dõi chặt chẽ hoạt động phát hành và giao dịch trái phiếu doanh nghiệp. Việt Nam là điểm đến đầu tư hấp dẫn cho các tập đoàn toàn cầu như Intel, Samsung, Calvin Klein, … cũng như các nhà thầu phụ của những doanh nghiệp khổng lồ này. Rất nhiều công ty nước ngoài đã thành lập nhà máy và cửa hàng tại Việt Nam.

Tuy nhiên, thị trường vốn của Việt Nam lại bị xem là kém phát triển hơn so các nước trong khu vực, như Malaysia, Indonesia và Thái Lan. Những nước này có thị trường trái phiếu bằng USD dễ dàng tiếp cận nhà đầu tư nước ngoài hơn. Theo số liệu của Bloomberg, các nước Đông Nam Á này trung bình thu hút được khoảng 15 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) mỗi năm trong 10 năm qua, trong khi vốn đầu tư gián tiếp trong cùng kỳ cũng vào khoảng 11 tỷ USD.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp của Việt Nam vẫn còn khá nhỏ, nhưng giá trị phát hành đã tăng vọt trong 2 năm qua, kể cả khi nền kinh tế đang phải chống chọi với đại dịch Covid-19, làm dấy lên lo ngại về sự gia tăng rủi ro cho nền kinh tế. 

Trước khi bắt tạm giam Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán Trí Việt và Chủ tịch Louis Holdings, cơ quan công an đã khởi tố ông Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh và ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Tập đoàn FLC và hãng hàng không Bamboo Airways, cùng nhiều lãnh đạo khác của Tân Hoàng Minh và FLC.

Ông Phùng Trung Kiên, nhà sáng lập công ty quản lý tài sản Vietnam Holding, nhận định nỗ lực của Chính phủ trong xử lý hành vi thao túng thị trường chứng khoán và phát hành trái phiếu doanh nghiệp có thể tác động tiêu cực hơn nữa đến tâm lý và dòng tiền trong ngắn hạn. Nhưng về lâu dài, đây là một diễn biến tích cực cho thị trường.