Mong ước của làng chè Tân Thành

Xóm Tân Thành hiện có trên 70ha chè kinh doanh, được trồng ở khắp các nương, bãi dọc sông Dong và trên đồi cao. Theo ông Lý Văn Thu, Bí thư Chi bộ xóm Tân Thành thì cây chè đã được trồng tại đây hơn 30 năm và dần trở thành nguồn thu nhập chính của bà con (diện tích cấy lúa của xóm ít, luôn bị động về nguồn nước). Xóm có 182 hộ dân, trong đó chủ yếu sống phụ thuộc chủ yếu vào cây chè, hộ ít cũng thu được từ 1 đến 2 tạ chè búp khô/lứa, cá biệt có gia đình như hộ ông Trần Văn Đạt, Nguyễn Văn Lĩnh thu 6 tạ/lứa. Xóm đã được UBND tỉnh cấp Bằng công nhận làng nghề vào năm 2012.

Cùng với việc mở rộng diện tích, thời gian gần đây người trồng chè ở Tân Thành đã tích cực áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, đưa một số máy móc tiên tiến vào chăm sóc và chế biến chè; mạnh dạn thay thế nhiều diện tích chè trung du bằng các giống chè cành như: LDP 1, TRI 777, Phúc Vân Tiên, Bát Tiên, Kim Tuyên (chè cành hiện chiếm khoảng 40% diện tích chè cả xóm). Vì thế, cây chè đã mang lại nguồn thu nhập ngày càng lớn, giúp cải thiện đáng kể cuộc sống của người dân: Thu nhập bình quân đầu người của xóm thuộc tốp khá nhất xã, nhiều hộ đã mua sắm được các phương tiện sinh hoạt đắt tiền; tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh và hiện chỉ còn 21 hộ (chiếm 11,5%), trong khi cuối năm 2013 còn 40 hộ, năm 2012 còn trên 60 hộ nghèo. Từ năm 2013 đến nay, bình quân mỗi người dân trong xóm đã đóng góp hàng triệu đồng để làm hơn 1.000 mét đường bê tông, nhà văn hóa rộng trên 100m2 và một số công trình phúc lợi khác.

Tuy vậy, người dân làm chè ở Tân Thành vẫn chưa thực sự phấn khởi vì giá trị thu được từ cây chè ở đây vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Ông Dương Ngọc Trung, Trưởng xóm cho biết: Chè búp khô của chúng tôi chỉ bán được giá trung bình từ 40-50 nghìn đồng/kg, cao nhất cũng ít khi vượt quá 100 nghìn đồng/kg, thấp hơn rất nhiều so với những vùng chè khác. Vì thế mà hầu hết các hộ trong xóm sản xuất được hàng tấn chè mỗi năm nhưng cuộc sống vẫn chưa thật sự khá giả. Khi được hỏi, chị Nguyễn Thi Hiền, 1 người dân trong xóm nhẩm tính rồi nói: Mỗi lứa nhà tôi thu được 3 tạ chè búp khô, tính cả năm được khoảng 1,5 tấn, nhiều đấy nhưng do giá thấp nên lãi không được nhiều. Dù vậy, cây chè hợp đất và vẫn cho thu nhập khá hơn những cây trồng khác nên gia đình tôi xác định chuyên tâm với nghề này. Tôi mong giá bán chè sẽ cao lên tương xứng với công sức lao động của mình.

Bí thư Chi bộ Lý Văn Thu cho rằng, giá bán của chè Tân Thành thấp vì nhiều lý do. Dù người dân đã quan tâm hơn đến việc áp dụng các tiến bộ kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất, chất lượng chè nhưng vẫn chưa đạt đến trình độ thâm canh, tình trạng sản xuất chạy theo sản lượng còn phổ biến. Sản phầm chè của bà con đa số là chè nguyên liệu, chưa được lấy hương và đóng gói bằng bao bì cẩn thận. Chè Tân Thành cũng chưa có thương hiệu và chỗ đứng trên thị trường, việc tiêu thụ phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái… Vì thế, việc nâng cao chất lượng, giá trị và xây dựng thương hiệu cho sản phẩm chè Tân Thành luôn là niềm mong ước và nỗi trăn trở của chúng tôi.

“Thời gian tới, xóm sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức, áp dụng quy trình sản xuất chè an toàn trong sản xuất, chế biến chè; củng cố và phát huy vai trò của Ban quản lý làng nghề, qua đó tìm đầu ra ổn định cho sản phẩm và tiến tới xây dựng thương hiệu chè Tân Thành. Chúng tôi rất mong nhận được nhiều hơn sự hỗ trợ từ các cấp, ngành liên quan về tập huấn kỹ thuật, quảng bá và tiêu thụ sản phẩm. Với chất lượng chè không thua kém nhiều so với các vùng chè đặc sản của tỉnh nên tôi tin, trong tương lai không xa, giá trị của sản phẩm chè Tân Thành sẽ đươc nâng lên tương xứng. Đời sống của bà con sẽ khá hơn rất nhiều” – Ông Lý Văn Thu chia sẻ.