Phát hành, cung ứng, sử dụng tiền ảo là vi phạm pháp luật

P.V: Trước tiên, xin ông cho biết tiền ảo là gì và nó có giá trị như tiền thật không?

Ông Bùi Văn Khoa: Tiền ảo không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam. Nghị định 80/2016/NĐ-CP của Chính phủ cấm phát hành, cung ứng, sử dụng phương tiện thanh toán không hợp pháp như Bitcoin và các loại tiền ảo tương tự. Qua nghiên cứu, thì hầu hết các quốc gia không chấp nhận tiền ảo là tiền tệ, phương tiện thanh toán hợp pháp vì nó xâm phạm chủ quyền quốc gia về phát hành tiền tệ, ảnh hưởng đến hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ…

P.V: Gần đây, nhiều đối tượng có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua hình thức huy động vốn đầu tư tiền ảo. Vậy, những thủ đoạn, chiêu thức mà các đối tượng thường sử dụng để lôi kéo người dân tham gia là gì, thưa ông?

Ông Bùi Văn Khoa: Hoạt động giao dịch tiền ảo với nhiều hình thức khác nhau, trong đó có mô hình đa cấp. Người đầu tư bỏ một khoản tiền để tham gia hệ thống và sở hữu tiền ảo, sau đó phải tuyển dụng nhà đầu tư mới đặt ở tuyến dưới của mình để được hưởng các khoản hoa hồng, tiền thưởng. Một khi người đầu tư đã nộp tiền mặt để tham gia hệ thống và sở hữu đồng tiền ảo thì thông thường sẽ khó rút tiền ra khỏi hệ thống (mỗi ngày chỉ được rút một lượng tiền rất nhỏ trên tổng số tiền đầu tư vào hệ thống). Các hoạt động mua bán tiền ảo thường được thực hiện và giao dịch trên trang điện tử với máy chủ đặt tại nước ngoài. Việc tham gia hoạt động kinh doanh tiền ảo tiềm ẩn nhiều rủi ro. Chủ hệ thống dễ dàng sử dụng, chiếm đoạt các nguồn tài chính của nhà đầu tư mà không có bất cứ sự ràng buộc nào giữa hai bên. Minh chứng rõ nhất cho việc này là mới đây, Công an tỉnh Bắc Giang đã bắt 3 đối tượng có hành vi lừa đảo chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng của nhiều người dân thông qua hình thức huy động vốn đầu tư tiền ảo.

P.V: Theo nắm bắt của ông thì trên địa bàn tỉnh có hoạt động mua bán, sử dụng, sử hữu tiền ảo không, thưa ông?

Ông Bùi Văn Khoa: Qua nắm bắt, chúng tôi đã phát hiện trên địa bàn tỉnh có hoạt động sử dụng, sở hữu tiền ảo Bitcoin, icoin và một số tiền ảo khác. Hiện nay, chúng tôi đang phối hợp với các cơ quan chức năng một mặt tuyên truyền người dân không tham gia, mặt khác sẽ kiểm tra, xác minh và xử lý những trường hợp vi phạm.

P.V: Thưa ông, những nguy cơ có thể xảy ra đối với người tham gia sử dụng, kinh doanh tiền ảo là gì?

Ông Bùi Văn Khoa: Tiền ảo giao dịch có tính ẩn danh cao, nên tiền ảo có thể trở thành công cụ cho tội phạm rửa tiền, buôn bán ma túy, trốn thuế, giao dịch và thanh toán tài sản phi pháp. Bên cạnh đó, tiền ảo được lưu giữ dưới dạng kỹ thuật số nên nguy cơ bị tấn công, đánh cắp, thay đổi dữ liệu hoặc bị ngừng giao dịch là rất lớn. Do giá trị tiền ảo biến động mạnh và phức tạp trong thời gian ngắn nên hoạt động đầu tư vào tiền ảo ẩn chứa nhiều nguy cơ về bong bóng, tiềm ẩn gây thiệt hại cho người đầu tư. Những người tham gia tiền ảo luôn luôn phải đối mặt với rủi ro vì không một ai đứng ra bảo về quyền lợi cho họ, trong khi vẫn phải bỏ tiền thật của mình ra để mua lấy tiền ảo và giao dịch một cách mờ ảo.

P.V: Thưa ông, để người dân không bị các đối tượng lợi dụng lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua việc đầu tư tiền ảo, ông có những khuyến cáo nào?

Ông Bùi Văn Khoa: Người tham gia sử dụng, kinh doanh tiền ảo đều vi phạm pháp luật. Hiện nay, Chính phủ đang giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cùng các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, lập đề xuất sửa đổi, bổ sung các luật, pháp lệnh, ban hành mới văn bản quy phạm pháp luật về tiền điện tử… nhằm hoàn thiện khung pháp lý quản lý, xử lý tài sản ảo, tiền ảo. Người dân cần nêu cao tinh thần cảnh giác với các chiêu trò lôi kéo tham gia sử dụng, kinh doanh tiền ảo của các đối tượng lừa đảo nhằm chiếm đoạt tài sản.

P.V: Xin cảm ơn ông!