Mẫu xét nghiệm được tiến hành bằng cách kiểm tra trong huyết thanh của người nghi nhiễm virus HIV có chỉ thị HIV p24 hay không. Nếu xuất hiện p24, dù với mật độ cực nhỏ, nó cũng khiến các hạt vàng nano dính lại với nhau theo một hình thái bất thường, khiến dung dịch sẽ chuyển sang màu xanh. Ngược lại, kết quả âm tính ứng với màu đỏ.
Giáo sư Molly Stevens thuộc Đại học Hoàng gia London cho biết, những cách xét nghiệm HIV “truyền thống” tốn kém khó có thể áp dụng tại nhiều quốc gia nghèo. Vì vậy, giải pháp mới này sẽ mang lại hiệu quả cao hơn, tiết kiệm chi phí hơn 10 lần vì không cần những thiết bị quá phức tạp.
So với kỹ thuật xét nghiệm HIV nhanh trước đây (như phân tích nước bọt), kỹ thuật p24 cho hiệu quả cao hơn nhiều, vì phương pháp nước bọt chỉ đúng khi virus đã đạt mật độ khá cao trong cơ thể. Thậm chí, có trường hợp xét nghiệm nước bọt cho kết quả âm tính thì phương pháp p24 vẫn tìm ra virus HIV.
Phương pháp này không chỉ hiệu quả giúp phát hiện sớm HIV mà còn có thể được dùng để tầm soát nhiều loại bệnh khác như bệnh ung thư, tuyến tiền liệt…