Khi chúng tôi đến, anh Nguyễn Xuân Duy, xóm Gò, xã Tiên Hội (Đại Từ) đang mải mê hoàn thiện nốt những công đoạn cuối cùng của bộ bàn ghế được đúc bằng bê tông cốt thép có kiểu dáng như những thân cây được gọt đẽo. Nhìn vẻ bề ngoài, không ai nghĩ anh đã từng nghiện ma túy nặng tới 5 năm trời với 3 lần cai chưa thành công. Nhưng lần này thì khác, với một liệu trình dùng thuốc Cedemex trong 6 tháng, anh Duy đã cự tuyệt được với ma túy 6 tháng nay. Anh phấn khởi cho biết. Tôi đã tăng được 6kg, đủ sức khỏe để lao động. Đây là bộ bàn ghế do chính tay tôi làm để bán, khi nào khô tôi sơn màu gỗ, nếu ai không tinh mắt rất dễ nhầm là bộ bàn ghế này được gọt đẽo, lắp ghép từ gỗ và những gốc cây. Ngoài ra, tôi còn ươm giống chè cành với khoảng 7 vạn cây giống cung cấp cho bà con quanh vùng. Đời sống kinh tế đã vợi dần khó khăn. Nhưng điều khiến tôi vui nhất là được hòa nhập cộng đồng, không còn phải sống trong sự xa lánh của mọi người, không còn bị gọi là thằng nghiện...
Niềm vui của anh Duy cũng là niềm vui của gần 10 người nghiện ma túy trên địa bàn huyện Đại Từ đã cai nghiện thành công bằng thuốc Cedemex. Tuy nhiên, con số này còn quá khiêm tốn so với tổng số hơn 52 người nghiện trên địa bàn huyện đã tham gia Đề án thí điểm mở rộng “Mô hình hỗ trợ cắt cơn, điều trị nghiện ma túy bằng thuốc Cedemex” tại gia đình từ tháng 11-2013. Tính đến tháng 8-2014, chỉ có 13 đối tượng dùng đủ liều; 9 đối tượng đang sử dụng thuốc; 30 đối tượng đã bỏ dùng thuốc bởi nguyên nhân tái nghiện ma túy, chuyển sang sử dụng thuốc Methadone…
Điều đó cho thấy, Đề án vẫn chưa thực sự mang lại hiệu quả như mong muốn, dù những người đã cai nghiện ma túy thành công bằng thuốc Cedemex đều cho rằng: Cai bằng loại thuốc này cho cảm giác dễ chịu hơn các cách cai khác, chỉ từ 3-5 ngày người nghiện sẽ không còn cảm giác thèm, nhớ ma túy; không bị vật vã, không có cảm giác dòi bò trong xương tủy… Nếu vượt qua được 6 tháng dùng thuốc đủ liều thì hút thuốc lá còn cảm giác khét, không nhớ tới ma túy nữa, sức khỏe nhanh chóng hồi phục, có thể tham gia lao động bình thường. Vậy đâu là nguyên nhân khiến người nghiện ma túy vẫn chưa mặn mà với phương pháp điều trị này?
Qua tìm hiểu chúng tôi nhận thấy: Không cần phân tích nhiều thì ai cũng hiểu điều mấu chốt và quan trọng nhất để cai nghiện thành công là quyết tâm, nghị lực, ý chí của chính mỗi người nghiện. Nhưng đó mới chỉ là yếu tố cần nhưng chưa đủ, nếu như những người nghiện không có sự quan tâm, chăm sóc, động viên, hỗ trợ từ phía gia đình, người thân và đặc biệt là sự tạo điều kiện từ phía các cấp, ngành chức năng về vấn đề giải quyết việc làm sau cai nghiện. Không phải người nghiện nào khi cai nghiện thành công cũng có thể tự đứng vững bằng đôi chân, làm giàu bằng đôi bàn tay và trí óc của mình như anh Nguyễn Xuân Duy; hay anh Nông Đức Nguyện ở xóm Đồng Đình, xã Yên Lãng; mỗi ngày anh cùng vợ mua từ 40-50 con vịt về thịt, quay, bán ở chợ Yên Lãng...
Ngoài sự giúp đỡ, hỗ trợ từ người thân; ngoài việc người nghiện cần phải có việc làm để ổn định cuộc sống và tránh xa ma túy, thì hiện nay giá một liều thuốc Cedemex cũng đang là một trở ngại lớn đối với người nghiện khi muốn tham gia Đề án. Anh Nguyễn Quân Anh, chuyên viên Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Đại Từ cho rằng: Với giá hơn 13 triệu đồng cho một liệu trình điều trị bằng thuốc Cedemex còn cao so với hoàn cảnh của người nghiện, dù rằng khi tham gia Đề án, người nghiện không thuộc các đối tượng miễn giảm (như gia đình chính sách, hộ nghèo…), thì phải đóng góp 50% giá trị. Khi đã mắc nghiện ma túy thì phần lớn họ đều rơi vào hoàn cảnh nghèo túng, tiền ăn còn không đủ thì lấy đâu ra số tiền lớn như vậy để mua thuốc. Chưa kể đến các nguyên nhân khác như: việc kiểm tra, giám sát các đối tượng tham gia Đề án ở cấp xã còn hạn chế; bản thân người nghiện chưa có ý thức tốt trong việc thực hiện các quy định của Đề án; việc cách ly đối tượng tham gia Đề án và người nghiện ở cộng đồng còn rất khó khăn…
Với những gì chúng tôi đã tìm hiểu từ thực tế cho thấy, điều trị nghiện ma túy bằng thuốc Cedemex là sự lựa chọn hiệu quả nếu người nghiện ma túy quyết tâm hoàn lương để trở về hòa nhập với cộng đồng, gia đình; với những khó khăn nêu trên cho thấy, để người nghiện vượt qua được chính bản thân mình; để họ có được một việc làm ổn định để mưu sinh… thì không hề đơn giản chút nào.