Theo ông Bùi Đức Phê, nguyên là công nhân của Công ty CP Gang thép Thái Nguyên thì khu vực hồ Xây Lắp trước kia là vốn là ruộng canh tác lúa và cây màu. Những năm đầu thập kỷ 70 của thế kỷ trước, khi Nhà nước thực hiện chủ làm tuyến đường rộng 36m từ đường tròn Gang Thép đến đoạn giao cắt với đường tàu tại Dốc Hanh (nay là đường Cách mạng Tháng Tám). Đơn vị thi công đã lấy đất từ khu ruộng nói trên để đắp nền đường, từ đó hình thành một hồ nước sâu, tối đa lên đến 5-6m. Hồ được giao cho Hợp tác xã nông nghiệp Tích Lương quản lý. Hồ Tích Lương khi ấy có nhiệm vụ quan trọng trong việc cung cấp nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp, đồng thời được tận dụng mặt nước để nuôi thả cá.

Hồ Tích Lương nằm ngay cạnh trụ sở hành chính của Công ty CP Đầu tư xây lắp và Sản xuất công nghiệp hiện nay nên người dân địa phương còn gọi là hồ Xây Lắp. Bà Nguyễn Thị Lan, ở tổ dân phố 11, phường Tân Thành cho biết: Khu đồi có trụ sở của Công ty cũng có tên gọi là đồi Xây Lắp. Cạnh đó là bãi đất rộng thường được sử dụng để tập kết vật dụng của Công ty. Sau khu đất này còn được đặt tên là đồi Ngân Hàng vì có một chi nhánh Ngân hàng Nhà nước gần đó.

Từ năm 1990, diện tích hồ Xây Lắp bắt đầu bị thu hẹp dần để nhường mặt bằng cho các khu dân cư. Hiện nay, chính quyền địa phương đang tiếp tục thực hiện dự án cải tạo, xây dựng các khu thể thao, dịch vụ nên diện tích của hồ còn lại không đáng kể (ảnh).