Với đặc thù là xã miền núi giáp ranh với nhiều địa phương trong và ngoài tỉnh (Chợ Mới, Bắc Kạn; Thần Sa, Võ Nhai; Phú Đô, Phú Lương), khoảng những năm 2006, Văn Lăng được xem là điểm nóng về ma tuý. Có năm, lực lượng công an phát hiện, bắt giữ gần 10 vụ cùng nhiều đối tượng có hành vi phạm pháp liên quan đến ma tuý. Trong đó, có nhiều đối tượng bị xử phạt với mức án cao. Ví dụ như: Dương Văn Bắc (xóm Tân Sơn) chịu 18 năm tù; Dương Văn Tiến (xóm Tân Sơn), Trần Văn Học (xóm Vân Lăng) lĩnh án 8 năm tù giam... Đến năm 2010, hoạt động của các đối tượng liên quan đến ma tuý trên địa bàn xã vẫn diễn ra khá phức tạp. Thậm chí có gia đình tan nát vì ma tuý khi cả 2 vợ chồng cùng sa vào con đường tội lỗi này.
Song song với công tác phòng chống, đấu tranh quyết liệt với các loại tội phạm, đặc biệt là ma túy, xã Văn Lăng đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong việc tuyên truyền, vận động cũng như thực hiện phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Trong đó, lực lượng Công an giữ vai trò nòng cốt. Hằng năm, công an xã (CAX) tham mưu cho UBND xã thực hiện ký cam kết với 100% hộ dân sống trên địa bàn tham gia đấu tranh phòng, chống ma tuý, không mắc vào tệ nạn xã hội. Công tác tuyên truyền cũng được đẩy mạnh. Riêng trong năm 2016, xã đã tổ chức 2 hội nghị chuyên đề về phòng chống ma tuý, HIV cho toàn thể cán bộ, công chức xã, trưởng xóm, bí thư chi bộ và 16 hội nghị lồng ghép tuyên truyền với các hoạt động tại các xóm, bản. Cũng trong năm 2016, CAX đã phối hợp với Công an huyện Đồng Hỷ bắt quả tang 2 vụ với 2 đối tượng có hành vi vận chuyển trái phép chất ma tuý qua địa bàn.
Do bị đấu tranh, bài trừ quyết liệt, không còn địa bàn để hoạt động, các đối tượng sử dụng ma túy trên địa bàn xã một là phải đi cai nghiện (tự nguyện hoặc bắt buộc) hai là phải dời xa nhà, đến nơi khác sinh sống, hoạt động. Theo đó, liên tục từ năm 2013 đến nay, Văn Lăng được huyện đánh giá là xã lành mạnh, không có tệ nạn ma túy. Hiện, xã có 6 đối tượng nghiện ma tuý có hồ sơ quản lý, trong đó, có 2 người đang thụ án, 1 đi cai nghiện còn lại đi làm ăn xa ở các tỉnh khác, không có mặt ở địa phương. Không có ma túy, các tệ nạn cũng như các loại tội phạm khác như trộm cắp, cờ bạc cũng theo đó mà giảm hẳn…
Ông Nguyễn Văn Khanh, Trưởng Công an xã Văn Lăng cho biết: Hiện nay, trên địa bàn xã có 48 đối tượng mới ra tù, người lĩnh án treo trong diện quản lý. Công an xã thường xuyên theo dõi, gọi lên trụ sở để răn đe, giáo dục, đồng thời kết hợp với các tổ chức hội, đoàn thể của xã, xóm đến vận động, giúp đỡ bằng nhiều hình thức. Bên cạnh đó, CAX luôn tổ chức trực và thường xuyên tuần tra kiểm soát, nắm bắt tình hình, xử lý mọi phát sinh liên quan đến an ninh trật tự diễn ra trên địa bàn. Nhờ vậy mà trước, trong và sau dịp Tết Nguyên đán vừa qua, người dân trong xã tiếp tục được hưởng một cái Tết yên bình, phấn khởi.
Chúng tôi sẽ tiếp tục tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền và phối hợp chặt chẽ với các tổ chức hội, đoàn thể của địa phương cùng phát huy sức mạnh trong phòng chống ma tuý nói riêng và tội phạm nói chung cũng như giáo dục, cảm hoá người lầm lỗi tại cộng đồng dân cư, nhất là giữ cũng danh hiệu xã lành mạnh, không có tệ nạn ma tuý.