Chúng tôi đến xóm Cây Thị, xã Phúc Xuân đúng vào ngày Chi bộ xóm tổ chức buổi họp thường kỳ. Cuộc họp chuyên đề tháng 8 tập trung vào công tác giải phóng mặt bằng. Đồng chí Bí thư Chi bộ Trần Duy Hưng mở đầu buổi sinh hoạt chi bộ bằng việc đánh giá lại tiến độ công tác GPMB trên địa bàn xóm. 95% tổng diện tích đất của xóm phải thu hồi để thực hiện Dự án đường Bắc Sơn kéo dài. Xóm có 120/125 hộ bị ảnh hưởng bởi dự án, trong đó có 39 hộ phải di dời toàn bộ nhà cửa; diện tích đất nông nghiệp phải thu hồi là 28,5 ha trên tổng diện tích 30,5ha; diện tích đất trồng chè phải thu hồi là 12/24ha; di dời 46 ngôi mộ…
Đến thời điểm này, xóm đã thực hiện được trên 80% khối lượng công việc. Trong đó, đặc biệt chỉ trong khoảng thời gian từ ngày 14 đến 22 tháng Chạp năm Bính Thân, các gia đình đã di dời toàn bộ số ngôi mộ nằm trong diện tích phải thu hồi, GPMB đến khu nghĩa trang mới. Đến ngày 10-8-2017, có 15/39 hộ trong diện giải toả đã chủ động di dời thuê chỗ ở mới. Tại cuộc họp, các đảng viên sôi nổi phát biểu thể hiện sự đồng thuận cao với chủ trương của tỉnh và thành phố. Tuy nhiên, các đảng viên cũng bày tỏ sự băn khoăn, lo lắng về vấn đề ổn định đời sống của nhân dân do mất tư liệu sản xuất, cuộc sống xáo trộn khi phải đi thuê nhà. Tiến độ xây dựng khu tái định cư chậm (theo yêu cầu của UBND T.P Thái Nguyên đến ngày 15-8-2017, các hộ phải di dời nhà, bàn giao mặt bằng, tuy nhiên đến thời điểm này khu tái định cư vẫn chưa hoàn thành).
Trước các ý kiến của đảng viên, cấp ủy Chi bộ kiên trì giải thích để các đảng viên hiểu, tiếp tục tuyên truyền, vận động nhân dân chia sẻ khó khăn, ủng hộ dự án được triển khai đúng tiến độ. Được biết, 20 đảng viên trong Chi bộ xóm Cây Thị đều bị ảnh hưởng của dự án, trong đó có 2 gia đình đảng viên Vũ Trọng Đà, Ngô Văn Thủy phải thu hồi cả nhà, đất ở, đất canh tác. 100% đảng viên trong Chi bộ đều gương mẫu nhận tiền đền bù GPMB, bàn giao mặt bằng ngay từ đợt đầu tiên.
Theo đồng chí Trần Duy Hưng: Kết quả trên có được là do ngay sau khi Đảng ủy xã ban hành nghị quyết về lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện Dự án đường Bắc Sơn kéo dài, Chi bộ đã xây dựng nghị quyết chuyên đề về công tác này, phân công các đồng chí cấp ủy, đảng viên đến cả 3 khóm dân cư trong xóm để tuyên truyền, vận động để người dân hiểu về mục đích, ý nghĩa của việc thực hiện dự án, tạo sự đồng thuận cao để con đường triển khai đúng tiến độ. Xóm thành lập Ban vận động GPMB do đồng chí Bí thư Chi bộ làm Trưởng ban, ủy viên là các thành viên ban công tác mặt trận và một số người cao tuổi có uy tín.
Được biết, Dự án đường Bắc Sơn kéo dài đi qua địa phận xã Phúc Xuân có chiều dài trên 2,2km, ảnh hưởng đến 8 xóm gồm: Cây Thị, Núi Nến, Cây Si, Giữa 2, Xuân Hòa, Cao Trãng, Đèo Đá, Cao Khánh. Dự án có tổng diện tích phải GPMB là khoảng 35ha trên 328 hộ, cá nhân có đất bị thu hồi. Do yêu cầu cấp bách về tiến độ thực hiện của đơn vị chủ đầu tư, ngay sau khi nhận được thông báo của Thường trực Thành ủy về việc triển khai thực hiện dự án, Đảng bộ, chính quyền xã Phúc Xuân xác định, khó khăn lớn nhất chính là công tác GPMB, tái định cư cho người dân. Ủy viên Ban Thường vụ, Phó Chủ tịch UBND xã Trần Văn Cường nhớ lại: “Nhiều cuộc họp do Đảng ủy, UBND xã tổ chức, có những cuộc họp kéo dài, tranh luận gay gắt. Lãnh đạo địa phương đều trăn trở: Làm thế nào để khi người dân đồng thuận ủng hộ việc triển khai dự án; di dời từ chỗ cũ đến các khu tái định cư; có công ăn việc làm, thu nhập ổn định… mới là vấn đề khó. Các hộ dân đều nặng về tâm linh, thì việc di dời mồ mả để có mặt bằng làm đường liệu có được người dân đồng thuận hay không?”.
Trước khó khăn đó, Đảng ủy, chính quyền xã đã phân công, giao nhiệm vụ cụ thể đối với đội ngũ cán bộ chủ chốt và các ban, ngành, đoàn thể trực tiếp về tận các hộ dân để nắm tình hình, hiểu rõ diễn biến tư tưởng, tâm trạng của từng người. Những ngày cuối năm 2016, đầu năm 2017, hầu như cán bộ từ xã đến xóm không có ngày nghỉ. Song song với công tác tuyên truyền, vận động, UBND xã phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Phát triển Quỹ đất T.P mời các hộ dân bị ảnh hưởng của dự án đến để thông báo công khai về giá đền bù, chính sách hỗ trợ, quyền lợi mà người dân được hưởng để người dân hiểu. Đặc biệt, Đảng ủy xã đã ban hành Nghị quyết chuyên đề số 09-NQ/ĐU ngày 21-11-2016 về việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện dự án đường Bắc Sơn kéo dài. Một trong những yêu cầu là nêu cao vai trò tiền phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong công tác vận động quần chúng GPMB, bàn giao mặt bằng thực hiện dự án đúng tiến độ.
Công tác bồi thường, GPMB luôn là vấn đề phức tạp, tác động không nhỏ đến đời sống của người dân trong vùng dự án, đòi hỏi các cấp, ngành chức năng cần giải quyết thấu đáo. Nắm bắt được điều đó, Ban Thường vụ Thành ủy Thái Nguyên đã thường xuyên sát sao trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, kịp thời tháo gỡ khó khăn đối với từng dự án. Ban Thường vụ Thành ủy cũng phân công các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy phối hợp cùng ban chỉ đạo thực hiện dự án tham gia chỉ đạo công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại các xã, phường nằm trong vùng dự án. Trong quá trình giải quyết những vướng mắc phát sinh, T.P Thái Nguyên chú trọng đến hình thức đối thoại trực tiếp với chính những hộ dân. Qua các cuộc đối thoại đã giúp các cơ quan chức năng và lãnh đạo T.P Thái Nguyên có thông tin xác thực về những vấn đề liên quan đến công tác bồi thường, GPMB, từ đó có hướng giải quyết kịp thời, thấu đáo và hợp tình, hợp lý hơn...
“Tôi tin tưởng rằng khi dự án đường Bắc Sơn kéo dài hoàn thành, Hồ Núi Cốc sẽ phát triển xứng tầm khu du lịch Quốc gia. Tuyến đường huyết mạch kết nối trục Đông - Tây của T.P Thái Nguyên, mở ra cơ hội mới thúc đẩy sự phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội của không riêng xã Phúc Xuân mà của cả vùng phía Tây thành phố. Các sản phẩm thế mạnh đặc sản của địa phương, đặc biệt là cây chè sẽ mang lại giá trị cao…”, đó là niềm tin mà đồng chí Nguyễn Tiến Trường, Bí thư Chi bộ, Trưởng xóm Xuân Hòa nhấn mạnh khi làm việc cùng chúng tôi.