Điều trị ARV đã triển khai tại Việt Nam hơn 10 năm nay, hầu hết từ nguồn tài trợ quốc tế. Hiện nay, có hơn 115 nghìn người nhiễm HIV đang được điều trị ARV và con số này sẽ ngày một tăng. Trong khi đó, nguồn viện trợ đang giảm dần và sẽ kết thúc vào năm 2018. Trước bối cảnh đó, Chính phủ đã chủ trương sử dụng bảo hiểm y tế (BHYT) là nguồn thay thế và chỉ đạo các địa phương phải bảo đảm 100% người nhiễm có thẻ BHYT.

Phát thuốc ARV từ nguồn bảo hiểm y tế tại bốn tỉnh

Theo Phó Cục trưởng Cục Phòng chống HIV/AIDS Hoàng Đình Cảnh, người nhiễm HIV thuộc rất nhiều các đối tượng khác nhau và sẽ tham gia BHYT theo các nhóm đối tượng đã quy định trong Luật BHYT. Điều trị ARV là điều trị liên tục và suốt đời nếu không tham gia BHYT người nhiễm HIV sẽ phải chi trả khoản kinh phí lớn hằng năm. Vì vậy, điều trị ARV thông qua BHYT sẽ là nguồn tài chính bền vững để người nhiễm HIV tiếp tục được điều trị với chi phí hợp lý và phù hợp với hầu hết người dân Việt Nam.

TS Hoàng Đình Cảnh cho biết, hiện nay tỷ lệ bệnh nhân điều trị ARV có thẻ BHYT tăng lên nhanh chóng từ 30% năm 2015 lên 90% hiện nay. Nhiều tỉnh, thành phố đạt 100% bệnh nhân đang điều trị ARV có thẻ BHYT. Bộ Y tế đã hướng dẫn, phổ biến và hỗ trợ các địa phương vận động nguồn ngân sách địa phương và các nguồn chương trình, dự án cho hỗ trợ mua thẻ BHYT cho người nhiễm HIV. Đồng thời, các cơ sở điều trị đã rất tích cực tư vấn, truyền thông và hỗ trợ người nhiễm HIV tự nguyện tham gia BHYT. Cơ chế tham gia BHYT cho người nhiễm HIV không có giấy từ tùy thân đã được giải quyết trong Thông tư 27/2018/TT-BYT ngày 26-10-2018 của Bộ Y tế thông qua hình thức phát hành thẻ BHYT có ảnh.

Sau một thời gian nỗ lực, khẩn trương chuẩn bị cho sự chuyển đổi nguồn thuốc, đến giờ phút này, những viên thuốc ARV đầu tiên từ nguồn BHYT sẽ đến tay người nhiễm trong những ngày đầu tháng 3 năm 2019 này.

Cục Phòng, chống HIV/AIDS đã hướng dẫn 63 tỉnh thành phố đồng loạt tổ chức sự kiện “Những bệnh nhân đầu tiên điều trị thuốc ARV từ nguồn bảo hiểm y tế” vào ngày 8-3-2019, nhằm truyền thông. quảng bá mốc chuyển đổi nguồn thuốc ARC từ BHYT; Nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của BHYT trong việc điều trị HIV/AIDS; Đồng thời, vận động sự ủng hộ của các ban ngành trong việc bảo đảm cung ứng thuốc ARV nguồn BHYT được liên tục.

Ông Hoàng Đình Cảnh nhấn mạnh, BHYT rất cần thiết với người nhiễm HIV/AIDS. Nếu có phải đóng tiền mua BHYT thì với người nhiễm HIV cũng chỉ là đóng góp một phần nhỏ cho chi phí khám và điều trị bệnh cho chính bản thân mình. Vì ngoài chi phí khám, điều trị HIV/AIDS bằng bảo hiểm y tế, các chi phí khám chữa bệnh khác như người không nhiễm HIV cũng được BHYT chi trả. Do vậy người nhiễm HIV nếu chưa có BHYT cần tham gia BHYT ngay từ bây giờ.

90% cơ sở điều trị HIV/AIDS đã kiện toàn để được ký hợp đồng khám chữa bệnh BHYT

Để triển khai khám, chữa bệnh từ quỹ BHYT, đến nay hơn 90% cơ sở điều trị HIV/AIDS đã kiện toàn để được ký hợp đồng khám chữa bệnh BHYT. Có khoảng 85% cơ sở điều trị đã thanh toán ít nhất một dịch vụ từ nguồn quỹ BHYT.

Năm 2019 là năm đầu tiên sẽ triển khai khám chữa bệnh BHYT ở 188 cơ sở, dự kiến đến hết năm 2019 sẽ có 48.000 bệnh nhân nhận thuốc ARV từ BHYT.

“Bộ Y tế đang phối hợp Bảo hiểm xã hội Việt Nam xây dựng cơ sở dữ liệu bệnh nhân điều trị ARV phục vụ cho việc theo dõi thanh toán thuốc ARV nguồn BHYT và thiết lập hệ thống thông tin quản lý đến từng bệnh nhân tham gia điều trị ARV để tránh tình trạng nhận thuốc nhiều nguồn”, ông Cảnh cho hay.

Theo TS Hoàng Đình Cảnh, phác đồ ARV được lựa chọn để mua bằng quỹ BHYT là phác đồ bậc 1, với những thuốc thông dụng và có sẵn ở Việt Nam. Bộ Y tế đã hướng dẫn, đôn đốc các tỉnh tính toán nhu cầu thuốc ARV BHYT cho năm 2019 để Trung tâm mua sắm tập trung thuốc Quốc gia triển khai mua sắm và sử dụng tại 188 cơ sở điều trị. Trung tâm mua sắm tập trung thuốc quốc gia làm đầu mối tổ chức đấu thầu thuốc ARV với kết quả tốt, giá cạnh tranh. Thỏa thuận khung đã được ký ngày 26-10-2019 với nhà cung cấp, giao hàng cho các cơ sở điều trị trong tháng 2-2019, theo đúng tiến độ dự kiến.

Trung tâm Giám định BHYT và Thanh toán đa tuyến khu vực phía bắc đã được Bảo hiểm xã hội Việt Nam chỉ định là đơn vị ký hợp đồng với nhà cung ứng thuốc. Hiện nay Trung tâm Giám định BHYT và Thanh toán đa tuyến khu vực phía bắc đang tiến hành các thủ tục ký hợp đồng với nhà cung ứng. Các cơ sở điều trị tiếp nhận, quản lý, sử dụng và thanh toán thuốc ARV nguồn BHYT theo hướng dẫn của Bộ Y tế.