Bản chất của dịch HIV đã thay đổi đáng kể trong thập kỷ qua. Tuy nhiên, bên cạnh những người đang được điều trị thì vẫn còn nhiều người vẫn không nhận được sự giúp đỡ cần thiết vì họ chưa được chẩn đoán. Hướng dẫn xét nghiệm HIV mới của WHO nhằm thay đổi đáng kể điều này.

Xét nghiệm HIV là chìa khóa để bảo đảm mọi người được chẩn đoán sớm và bắt đầu điều trị. Các dịch vụ xét nghiệm tốt cũng đảm bảo rằng những người xét nghiệm HIV âm tính được liên kết với các dịch vụ phòng ngừa phù hợp, hiệu quả. Điều này sẽ giúp giảm 1,7 triệu ca nhiễm HIV mới xảy ra hàng năm.

Các hướng dẫn hợp nhất mới của WHO về các dịch vụ xét nghiệm HIV, đề xuất một loạt các phương pháp tiếp cận sáng tạo để đáp ứng nhu cầu hiện tại. Đó là:

- Áp dụng chiến lược xét nghiệm HIV tiêu chuẩn: WHO đang khuyến khích tất cả các nước áp dụng chiến lược xét nghiệm HIV tiêu chuẩn sử dụng ba xét nghiệm phản ứng liên tiếp để đưa ra chẩn đoán dương tính với HIV. Trước đây, hầu hết các quốc gia có gánh nặng cao về HIV đều sử dụng hai xét nghiệm liên tiếp. Cách tiếp cận mới này có thể giúp các quốc gia đạt được độ chính xác tối đa trong xét nghiệm HIV.

- Tự kiểm tra HIV: WHO khuyến nghị các quốc gia sử dụng tự kiểm tra HIV như một cửa ngõ để chẩn đoán dựa trên bằng chứng mới cho thấy những người có nguy cơ nhiễm HIV cao hơn và không xét nghiệm trong môi trường lâm sàng có nhiều khả năng được kiểm tra nếu họ có thể tự kiểm tra HIV.

- Xét nghiệm HIV dựa trên mạng xã hội để tiếp cận các nhóm dân số chính: WHO cũng khuyến nghị xét nghiệm HIV dựa trên mạng xã hội để tiếp cận các nhóm dân số chính, những người có nguy cơ cao nhưng ít tiếp cận với các dịch vụ như: Nam quan hệ tình dục đông giới, người tiêm chích ma túy, gái mại dâm, người chuyển giới và những người trong các trại giam, nhà tù…

- Sử dụng các phương tiện truyền thông kỹ thuật số tiên tiến, sáng tạo: Như tin nhắn, video ngắn có thể xây dựng nhu cầu - và tăng sự hấp thu của xét nghiệm HIV. Bằng chứng từ Việt Nam cho thấy các nhân viên tiếp cận trực tuyến đã tư vấn cho khoảng 6.500 người thuộc các nhóm dân số có nguy cơ cao, trong đó 80% được giới thiệu xét nghiệm HIV và 95% đã làm các xét nghiệm. Phần lớn (75%) những người nhận được tư vấn chưa bao giờ tiếp xúc với các dịch vụ đồng đẳng hoặc tiếp cận với HIV.

- Sử dụng xét nghiệm nhanh HIV/giang mai trong chăm sóc tiền sản vì xét nghiệm HIV đầu tiên có thể giúp các quốc gia loại bỏ lây truyền từ mẹ sang con của cả hai bệnh nhiễm trùng. Động thái này có thể giúp thu hẹp khoảng cách xét nghiệm và điều trị và chống lại nguyên nhân hàng đầu thứ hai của thai chết lưu trên toàn cầu. Các phương pháp tích hợp hơn cho xét nghiệm HIV, giang mai và viêm gan B cũng được khuyến khích.

Những đề xuất mới này có thể giúp các quốc gia đẩy nhanh tiến độ của họ và đáp ứng hiệu quả hơn với bản chất thay đổi của dịch HIV. Vào cuối năm 2018, có 37,9 triệu người nhiễm HIV trên toàn thế giới. Trong số này, 79% đã được chẩn đoán, 62% đang điều trị và 53% đã giảm mức độ HIV thông qua điều trị duy trì, đến mức họ đã giảm đáng kể nguy cơ lây truyền HIV.