HIV là bệnh do suy giảm miễn dịch ở người bởi một loại virus cùng tên gây ra. Virus này khi thâm nhập vào cơ thể sẽ làm tổn thương hệ thống miễn dịch, khiến khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh không còn nữa, cuối cùng dẫn đến tử vong. 

HIV khi đi đến giai đoạn cuối sẽ được gọi là AIDS với biểu hiện là các bệnh nhiễm trùng cơ hội, ung thư hay các bệnh liên quan đến rối loạn miễn dịch. Thời gian HIV chuyển thành AIDS ở mỗi người sẽ khác nhau tùy thuộc vào hành vi và khả năng đáp ứng miễn dịch của người đó.

Có nhiều con đường khác nhau mà virus HIV có thể lây truyền từ người sang người. Đôi khi người nhiễm HIV nhưng do không để ý đã vô tình làm lây nhiễm bệnh cho những người khác. Vì vậy, cần cảnh giác với các triệu chứng HIV ở từng giai đoạn.

Nhiều người không biết bản thân nhiễm HIV là do các triệu chứng HIV ban đầu thường không quá nghiêm trọng. Cụ thể, hầu hết người bệnh sẽ gặp phải những triệu chứng như sau: Cơ thể suy nhược, mệt mỏi: suy yếu hệ miễn dịch khiến cơ thể người bệnh luôn trong tình trạng mệt mỏi, suy nhược, mất tập trung.

Sụt cân đột ngột: Người bệnh có thể gặp phải tình trạng tiêu chảy kéo dài khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn nặng hơn. Hệ miễn dịch ngày càng suy yếu sẽ làm cho người bệnh sụt cân nhanh chóng mắc dù ăn ngày càng nhiều.

Sốt kéo dài: Khi virus thâm nhập vào máu và phát triển, nhân lên sẽ dẫn đến các phản ứng viêm tại hệ miễn dịch gây sốt cao kéo dài (khoảng 39 độ C) kèm theo các triệu chứng như mệt mỏi, sưng hạch bạch huyết, đau cổ họng,...

Da nổi phát ban: Trong quá trình nhiễm bệnh, phát ban trên da có thể xuất hiện sớm hoặc muộn tùy cơ địa từng người.

Toát nhiều mồ hôi về đêm: Thường gặp ở giai đoạn đầu nhiễm bệnh, thống kê cho thấy có đến hơn 50% số người nhiễm HIV gặp phải triệu chứng này.

Đau họng, đau đầu: Giai đoạn cửa sổ là thời điểm 1 - 2 tháng sau khi virus tấn công cơ thể. Lúc này, người bệnh có thể gặp các triệu chứng đau họng hay đau đầu.

Tiêu chảy kéo dài: Buồn nôn, nôn, tiêu chảy kéo dài cũng là những triệu chứng thường gặp ở giai đoạn đầu nhiễm bệnh.

Nhận biết triệu chứng HIV ở từng giai đoạn

Các triệu chứng HIV sẽ có sự khác nhau tùy theo từng giai đoạn bệnh tiến triển nặng nhẹ.

Giai đoạn cấp tính

Triệu chứng HIV trong giai đoạn đầu này thường rất dễ gây nhầm lẫn với các bệnh cúm thông thường khác như: suy nhược cơ thể, mệt mỏi, sốt nhẹ, đau cơ khớp, đau đầu, sưng hạch, buồn nôn,... Ngoài ra, tình trạng sưng viêm cũng bắt đầu xuất hiện do virus thâm nhập vào máu và phát triển nhân lên về mặt số lượng.

Giai đoạn không triệu chứng

Trong giai đoạn này, mặc dù virus vẫn tiếp tục nhân lên về số lượng nhưng lại chỉ tiêu diệt một số lượng bạch cầu không đáng kể. Do đó, hầu hết người nhiễm HIV sẽ không thấy có triệu chứng điển hình nào, điều này khiến người bệnh lơ là và chủ quan không nghĩ mình đang nhiễm bệnh. Mặc dù bệnh không khởi phát triệu chứng trong thời gian này nhưng vẫn có khả năng lây truyền từ người sang người.

Giai đoạn triệu chứng nhẹ

Lúc này, người bệnh có thể gặp phải nhiều triệu chứng HIV ở mức độ nhẹ như: giảm cân, loét miệng, da nổi phát ban ngứa, nhiễm herpes zoster, đường hô hấp tái phát nhiễm khuẩn thường xuyên. Đây đều là những triệu chứng cho thấy người bệnh đang ở giai đoạn tiền AIDS.

Giai đoạn nghiêm trọng (AIDS)

AIDS chính là giai đoạn cuối của HIV. Ở giai đoạn này, người bệnh sẽ thấy xuất hiện các triệu chứng HIV điển hình liên quan đến hệ miễn dịch suy yếu như nổi hạch toàn thân, sốt cao, giảm cân trầm trọng, tiêu chảy kéo dài,...

Khi bệnh HIV của một người đã tiến triển đến giai đoạn AIDS đồng nghĩa với việc gần như toàn bộ hệ miễn dịch của người đó đã bị tàn phá. Vì vậy rất khó tránh khỏi tình trạng nhiễm trùng hay nhiễm khuẩn do các loại virus, vi khuẩn khác dẫn đến tử vong. Ngoài ra, các bệnh lý xương khớp, hô hấp cũng sẽ phát triển nhanh chóng hơn trong thời gian này, tình trạng viêm loét nhanh chóng bị hoại tử.

Những điều cần lưu ý liên quan đến các triệu chứng HIV

Các triệu chứng HIV thường không điển hình và rõ ràng trong những giai đoạn đầu của bệnh. Do đó, bạn không nên chủ quan mà cần đến ngay các cơ sở y tế làm xét nghiệm nếu có sự tiếp xúc hay quan hệ tình dục với người nhiễm bệnh/ người nghi nhiễm bệnh.

Nếu không được phát hiện sớm và kiểm soát tốt ngay từ đầu, các triệu chứng HIV sẽ nhanh chóng tiến triển đến giai đoạn AIDS gây nguy hiểm. Tình trạng các bệnh lý thông thường cũng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn, nguy cơ mắc ung thư cao hơn ở những người nhiễm HIV.

Do HIV là bệnh nguy hiểm có khả năng lây lan nhanh chóng nên việc phát hiện và điều trị sớm HIV không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ cho người bệnh mà còn là trách nhiệm với cộng động giúp làm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV trong cộng đồng. Vì vậy, chủ động xét nghiệm HIV là việc làm rất cần thiết giúp bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình và những người xung quanh.