Có áp lực lắm không, nhất là việc đóng góp công, của cho việc xây dựng xóm đạt chuẩn NTM kiểu mẫu? Ông Nguyễn Đức Luân, Trưởng xóm Ao Trám bộc bạch: Người dân Ao Trám tự hào được chính quyền địa phương lựa chọn làm điểm xây dựng mô hình NTM kiểu mẫu. Xóm đã tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho mọi người dân, vận động nhân dân tham gia gần 2.000 ngày công; hiến hơn 1.000m2 đất cho việc xây dựng các công trình phúc lợi xã hội. Thuận lợi là ở xóm không còn hộ nghèo, nhiều gia đình đạt thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm, như hộ ông Hoàng Tiến Dũng đầu tư cơ sở chế biến lâm sản; hộ ông Nguyễn Văn Hùng sản xuất vật liệu xây dựng; hộ ông Lê Văn Quỳnh làm vườn ươm cây giống...

Phóng mắt nhìn những nương chè khoe búp giữa sắc Xuân, anh Núi khoe: Những công trình mới mọc lên đã thế chỗ cho những gì tạm bợ trước đó. Nếu ai vì bận việc, sau 5 năm mới trở về sẽ lạc bước ngay trên đồng đất quê hương. Bởi trong giai đoạn này trên địa bàn xã có đến 22 công trình được khởi công xây dựng, trong đó 10 công trình giao thông xây dựng bằng bê tông, với tổng chiều dài gần 19km; 100% xóm có nhà văn hóa đạt chuẩn, gồm 11 nhà văn hóa xây dựng mới, 9 nhà văn hóa sửa chữa nâng cấp; trụ sở UBND, trung tâm văn hóa thể thao xã được xây dựng khang trang; trạm y tế xã cũng mới được xây dựng hoàn thiện đưa vào sử dụng.

Vẫn những người dân sinh sống trên đồng đất ấy, nhưng đổi khác nhiều bởi người dân có tư duy sản xuất hướng đến kinh tế thị trường, làm tăng cao năng suất, giá trị các loại sản phẩm nông nghiệp. Đến năm 2020, giá trị sản phẩm trên một đơn vị diện tích đất trồng trọt đạt 85 triệu đồng/ha, tăng 15 triệu đồng/ha so với năm 2015. Tổng sản lượng lương thực cây có hạt đạt gần 4.700 tấn, tăng gần 500 tấn so với năm 2015. Bình quân lương thực đạt 503 kg/người/năm, tăng 111 kg/người so với năm 2015. Cùng cây lương thực, cây chè được quan tâm phát triển, hiện toàn xã có gần 320ha chè đang cho thu hái, với năng suất đạt 72 tạ/ha. Chăn nuôi gắn với bảo vệ môi trường, đàn vật nuôi phát triển ổn định, hiện trong xã có 10 trang trại, 7 gia trại chăn nuôi lợn, gà, doanh thu đạt từ 350 triệu đồng đến hơn 1 tỷ đồng/năm. Số hộ nghèo giảm nhanh, từ 219 hộ năm 2015 xuống còn 83 hộ hiện nay.

Ông Lý Văn Sài, Trưởng xóm Đồng Tâm bộc bạch: Hiện xóm có 59 hộ, 280 nhân khẩu, hầu hết các hộ đều đã xây dựng được nhà ở chắc chắn, 100% số hộ có phương tiện nghe, nhìn; có xe máy làm phương tiện đi lại. Trong xóm đã xuất hiện một số mô hình mới như trồng cây ăn quả, chăn nuôi gia trại. Nhiều lao động sau tham gia các lớp đào tạo nghề, đã có nghề mới, hoặc đi làm việc tại các công ty may mặc, điện tử trong ngoài tỉnh, có thu nhập ổn định.

Động Đạt - vùng đất dưới chân núi Chúa đang đổi thay từng ngày, đây là kết quả của sự vào cuộc quyết liệt trong xây dựng NTM của Đảng ủy, Chính quyền và sự đồng thuận của nhân dân. Anh Lê Đức Anh, cán bộ địa chính xã cho biết: Nhân dân trong xã đã hiến gần 6.700m2 đất cho xây dựng nhà văn hóa, công trình giao thông nông thôn. Ngoài hiến đất, nhân dân trong xã còn tham gia đóng góp hàng nghìn ngày công lao động để tạo mặt bằng sạch bàn giao cho đơn vị thi công đúng tiến độ.

Đến xóm Làng Ngòi, chúng tôi gặp ông Vi Văn Thái, người được bà con ví “ba trong một”, tức là đồng thời đảm nhiệm 3 chức việc: Bí thư Chi bộ, Trưởng xóm và là người có uy tín trong cộng đồng. Ông Thái chia sẻ: Ít năm trước, người dân Làng Ngòi phải đi lại trầy trượt trên tuyến đường đất chạy dọc xóm, ra cánh đồng. Tuyến đường đất ấy nay được thay thế bằng bê tông rộng rãi, thuận tiện.

Động Đạt - Xuân năm nay không khai hội Đuổm. Song không vì thế mà vùng đất dưới chân núi Chúa vơi đi sự hấp dẫn, mến khách. Tất cả đang động cựa, thức dậy những tiềm năng tươi mới.