“Trường chỉ có 6 học sinh khuyết tật trong diện có hồ sơ giám định của cơ quan y tế đang theo học hòa nhập ở các lớp 3, 4, 5, nhưng mỗi em có tình trạng khuyết tật riêng, đồng nghĩa với việc giáo viên phải chuẩn bị riêng cho mỗi em một giáo án dạy học. Tan học, lại một cô kèm một trò dạy tăng cường và củng cố kiên thức cho các em. Sau đó mời phụ huynh vào lớp đón và giáo viên chia sẻ quá trình học tập trên lớp của con, hướng dẫn phụ huynh kỹ năng về nhà rèn luyện thêm con học hết bài”. Đó là chia sẻ của cô giáo Đào Thị Lâm, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Tân Thành (Phú Bình).

Cô Lâm cho biết thêm: Trẻ vào học tiểu học được phát hiện khuyết tật sớm thì sẽ dễ hòa nhập hơn, có thể không bằng các bạn bình thường trong lớp nhưng hết lớp 5 là biết chữ, biết làm toán, biết tương tác, ứng xử chuẩn mực trong môi trường giáo dục, những tật nói lắp, nói ngọng, học trước quên sau... được cải thiện trên 80%. Kết quả đó là cả sự kiên trì từ giáo viên đến phụ huynh.

Cô giáo Dương Thị Thảo trực tiếp dạy lớp 3 có học sinh khuyết tật dạng tăng động tâm sự: “Một lớp học có 35 em học sinh, chỉ có 1 em “đặc biệt” thôi nhưng nếu không theo dõi sát sao là gần như không thể tổ chức cho cả lớp ổn định được. Chính vì vậy, giáo viên trực tiếp đứng lớp luôn căng thẳng và phải biết tiết chế cảm xúc, dùng tình cảm yêu thương gần gũi với trẻ để giúp các em trở lại trạng thái cân bằng tâm lý”.

Nhưng đó chỉ là diễn biến quá trình giáo dục học sinh khuyết tật theo chiều thuận. Ở chiều ngược lại thì giáo viên, nhà trường chịu áp lực nặng nề hơn những công việc đang làm hàng ngày với các em học sinh này.

Cô Đào Thị Lâm cho biết thêm: “Thực tế là một số phụ huynh dù con bị khuyết tật nhưng không muốn thừa nhận vì lo con bị bạn bè kỳ thị, lo ảnh hưởng đến tương lai... Điều đó ảnh hưởng rất lớn đến quá trình dạy học của giáo viên và chất lượng học tập của các em.”

Đồng chí Hà Văn Tâm, cán bộ Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Phú Bình cho biết: Năm học 2021-2022, toàn huyện có 44 học sinh khuyết tật học hòa nhập từ lớp 1 đến lớp 9. Mỗi năm sau khi hết cấp tiểu học và THCS, Ngành đều có đánh giá và gần 90%  học sinh khuyết tật đạt yêu cầu, hoàn thành chương trình cấp học.

Cùng quan điểm với giáo viên Trường Tiểu học Tân Thành, cô giáo Dương Thu Hường, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Tràng Xá (Võ Nhai) trăn trở: “Trường có 12 học sinh khuyết tật học hòa nhập nên giáo viên đứng lớp rất vất vả. Ngoài ra còn có 4 em cũng có biểu hiện chậm hoặc tăng động, thậm chí đi học muộn hơn so với tuổi, nhưng gia đình các em đều thiếu hợp tác. Có phụ huynh tỏ thái độ bức xúc với giáo viên vì cho rằng cô giáo đối xử phân biệt... Nhưng chúng tôi luôn kiên trì uốn nắn các em, giúp các em biết đọc, biết viết, biết làm toán đơn giản là vui rồi. Gia đình các em còn nhiều khó khăn, nếu về môi trường giáo dục khuyết tật chuyên biệt khi bệnh trạng chưa quá nặng thì cơ hội hòa nhập cộng đồng cho các em sẽ khó hơn”.

Chúng tôi được biết, toàn ngành Giáo dục huyện Võ Nhai hiện có trên 60 học sinh khuyết tật theo học hòa nhập, bậc tiểu học, học hết lớp 5, hầu hết các em đạt mức độ phổ cập giáo dục tiểu học.

Theo thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo, toàn tỉnh hàng năm có hơn 1.000 học sinh khuyết tật học hòa nhập tại các trường từ cấp tiểu học đến THCS. Các trường luôn tạo điều kiện tốt nhất cho các em hoàn thành chương trình phổ cập giáo dục tiểu học và học nâng cao, học nghề. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt hơn nữa rất cần sự hợp tác từ phía gia đình, phát hiện sớm để các trường có biện pháp can thiệp kịp thời, tạo môi trường học tập hòa nhập thân thiện, an toàn.