Xã Tân Long (Đồng Hỷ) là nơi có nhiều lợi thế về khoáng sản làm vật liệu xây dựng, với những dãy núi đá vôi có độ cao không lớn. Còn khu vực dưới chân núi có địa hình tương đối bằng phẳng nên rất thuận tiện cho hoạt động vận chuyển đá thành phẩm đi tiêu thụ.

Vì vậy, nơi đây hiện có hàng chục mỏ được cấp phép khai thác, góp phần phát huy tiềm năng, thế mạnh, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội chung của tỉnh.

Thế nhưng, bên cạnh những đóng góp đó thì vẫn còn tồn tại khá nhiều bất cập phát sinh trong quá trình hoạt động của các mỏ, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống người dân…

Qua tìm hiểu của chúng tôi, khu vực 3 xã: Quang Sơn, Tân Long, Hòa Bình tập trung hàng chục mỏ đá. Riêng địa bàn xã Tân Long có 11 mỏ khoáng sản được cấp phép. Trong đó có 8 mỏ đá đang hoạt động, như: Hang Trai 2, Làng Mới, Làng Mới 1, Phương Nhung, Minh Hiển… Vì vậy, tuyến đường từ Km12 Quốc lộ 1B đi qua xã Quang Sơn vào Tân Long đã hư hỏng nghiêm trọng, do hàng ngày có hàng trăm lượt xe trọng tải lớn chở đá thành phẩm chạy qua.

Chị Hoàng Thị Kiều, ở xóm Làng Mới, xã Tân Long, cho biết: Trước đây, tuyến đường này được đổ nhựa, nhưng từ năm 2012 đến nay các xe chở đá chạy qua nên giờ đã nát như đường đất. Ngày nắng thì bụi mùi mịt, ngày mưa lầy lội, trợn trượt rất khí đi lại. Hàng ngày có rất nhiều học sinh phải đi qua con đường này nên tiềm ẩn quy cơ mất an toàn cao…

Nằm bệt ở nhà sau 3 tháng bị tai nạn giao thông do xe máy đâm phải ổ voi trên tuyến đường Làng Mới - Km12 (Quốc lộ 1B), anh Nguyễn Văn Đạt, ở xóm Xuân Quang, xã Quang Sơn, nói: Hôm đó trời mưa, đường trơn nên tôi bị trượt xuống ổ gà, cả chiếc xe đè lên chân làm gẫy mấy xương bàn chân, phải đi bệnh viện chạy chữa hàng tháng chưa khỏi.

Còn anh Lê Anh Bình, chủ hiệu tạp hóa ở xóm Xuân Quang, xã Quang Sơn, cho biết: Nhà tôi bán tạp hóa nhưng suốt ngày phải đóng cửa vì xe chạy qua khiến bụi bay phủ lên bánh kẹo, hoa quả. Các mỏ đá cũng tiến hành tưới nước 2 lần/ngày, nhưng chỉ khoảng 1 tiếng sau là lại như cũ…

Hoạt động nổ mìn của các mỏ đá cũng ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của người dân nơi đây. Đặc biệt là Mỏ đá Tập Trung, nhiều lần nổ mìn khiến đá bay vào nhà, đất canh tác của bà con. Mặc dù người dân đã kiến nghị lên chính quyền các cấp nhưng đến nay chưa được giải quyết dứt điểm.

Anh Lăng Văn Bẩy, nhà ở xóm Làng Mới, cho biết: Nhà tôi chỉ cách Mỏ đá Tập Trung gần 100m, hàng ngày phải chịu tiếng ồn rất lớn từ việc nghiền đá. Lần gần đây nhất là vào ngày 3-3 vừa qua, Mỏ đá nổ mìn khiến bụi bay, bao phủ cả xóm. Mấy nương chè của người dân ở gần khu vực bị phủ 1 lớp bụi trắng xóa…

Ông Hoàng Hồng Nhật, Chủ tịch UBND xã Tân Long cho biết: Các xe chở đá đều có dấu hiệu quá tải gây hư hỏng tuyến đường trục chính của xã. Tình trạng ô nhiễm do bụi rất lớn, mỗi lần Mỏ đá Tập Trung nổ mìn là bà con lại ý kiến. Về mặt cảm quan, tôi nhận thấy tiếng nổ và rung chấn sau vụ nổ lớn hơn nhiều so với trước đây. Mỗi năm, địa phương phải tổ chức 2-3 lần đối thoại giữa người dân và Mỏ, yêu cầu doanh nghiệp có giải pháp hiệu quả, không để ảnh hưởng đến người dân. Mới đây nhất, ngày 4-3, xã báo cáo và đề xuất UBND huyện Đồng Hỷ đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo cơ quan chuyên môn kiểm tra và tạm dừng hoạt động của Mỏ đến khi đảm bảo các điều kiện an toàn, đảm bảo môi trường.

Người dân sinh sống ở khu vực này nói chung và xóm Làng Mới nói riêng đang hàng ngày phải chịu cảnh thấp thỏm lo âu do nổ mìn, ô nhiễm môi trường, mất an toàn giao thông. Vì vậy, cơ quan chức năng cần kiểm tra và xử lý dứt điểm để tránh tình trạng đơn thư kéo dài, gây mất an ninh trật tự tại địa phương.