Tạo “nguồn” bồi dưỡng HS giỏi

Trong số 57 giải của Đoàn Thái Nguyên trong Kỳ thi chọn HS giỏi Quốc gia năm học 2021-2022, có 3 giải Nhất, 10 giải Nhì, 18 giải Ba và 26 giải Khuyến khích (tăng 8 giải so với năm học 2020-2021). Đáng chú ý, các thí sinh đoạt giải đều là HS Trường THPT Chuyên Thái Nguyên.

Trao đổi với chúng tôi, thầy giáo Trần Văn Hưng, Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Thái Nguyên, cho biết: Để có kết quả tốt trong các kỳ thi HS giỏi, bên cạnh việc nghiên cứu, học hỏi, tranh thủ ý kiến của các chuyên gia về công tác đào tạo, bồi dưỡng HS giỏi, Nhà trường đã chủ động tham mưu với ngành Giáo dục và tỉnh trong việc đầu tư, đổi mới cơ sở vật chất, đẩy mạnh công tác xã hội hóa. Đồng thời, phối hợp với một số trường chuyên trong khu vực tổ chức các cuộc thi trong khối giáo viên, giữa các đội tuyển HS giỏi để tập dượt, cọ sát, từ đó nhìn nhận những điểm mạnh, điểm yếu để có hướng điều chỉnh phù hợp.

Theo cô giáo Đinh Thị Thu Hương, phụ trách đội tuyển thi HS giỏi Quốc gia môn Lịch sử,  ngay khi HS lớp 10 nhập học, các bộ môn chuyên đã tiến hành kiểm tra, đánh giá để giúp các em nhận biết năng lực chuyên biệt. Qua đó, giáo viên cũng phát hiện những HS có tố chất để chọn tham gia các đội tuyển HS giỏi của nhà trường sau này. Đặc biệt, trong quá trình hướng dẫn đội tuyển, giáo viên phải là người truyền lửa để khơi dậy niềm đam mê với môn học trong mỗi HS. 

Không riêng cô Hương, ở các bộ môn khác, khi Nhà trường cử giáo viên phụ trách đội tuyển, các thầy cô đều tập trung hết tâm sức để hướng dẫn, bồi dưỡng các em trong suốt quá trình. Các thầy cô dành nhiều thời gian để động viên HS và gia đình đầu tư công sức để các con đạt thành tích cao nhất. Đồng thời, phối hợp với giáo viên dạy các bộ môn để xây dựng kế hoạch học tập phù hợp, hiệu quả nhất cho các em trong thời gian ôn tập thi HS giỏi Quốc gia.

Đáp lại niềm mong đợi của các thầy cô giáo, những em tham gia đội tuyển HS giỏi Quốc gia đã có sự nỗ lực vượt bậc. Em Trần Minh Đức, lớp chuyên Sinh 12, giãi bày: Do bố mẹ kinh doanh ở Hà Giang nên em ở với ông bà. Biết được hoàn cảnh của em, các thầy cô luôn đồng hành, động viên em, nhất là những giai đoạn “nước rút” tập trung ăn, ở, học tập tại ký túc xá Nhà trường. Cùng với gia đình, sự động viên của các thầy cô, nhà trường, bạn bè là động lực để chúng em cố gắng đạt thành tích tốt trong kỳ thi và tiếp tục vững bước trong tương lai. Đặc biệt, ngay sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố kết quả Kỳ thi, đích thân bác Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Thanh Hải đã đến trường chúc mừng, tặng quà, biểu dương các thầy cô giáo và các HS đoạt giải. Em cảm thấy rất vui!

Với Đức, nếu như năm học 2020-2021, em giành giải Ba trong Kỳ thi chọn HS giỏi Quốc gia môn Sinh học, thì năm học này, em đã vươn lên giành giải Nhất.

Khơi sức sáng tạo của học sinh

Khác với tính chất của Kỳ thi chọn HS giỏi Quốc gia, Cuộc thi sáng tạo Khoa học kỹ thuật (KHKT) cấp Quốc gia đề ra mục tiêu giúp HS vận dụng kiến thức liên môn, kiến thức khoa học vào giải quyết các tình huống thực tiễn, nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học, tìm tòi, sáng tạo của HS.

Nhóm HS thực hiện dự án “Phân lập, đánh giá khả năng nhắm đích tế bào gốc ung thư dạ dày của phân đoạn chứa hợp chất saponin và bào chế sản phẩm từ cây lá Khôi”.

Để triển khai hiệu quả cuộc thi này, hằng năm, Trường THPT Chuyên khuyến khích HS tìm tòi ý tưởng từ thực tiễn cuộc sống. Sau khi HS đăng ký, Nhà trường thành lập Hội đồng tư vấn để lựa chọn các đề tài khả thi. Sau đó, giáo viên tổ bộ môn phối hợp với các trung tâm, viện nghiên cứu, phòng thí nghiệm để hỗ trợ HS về cơ sở vật chất, thiết bị và kỹ năng nghiên cứu. Với những đề tài được lựa chọn đi thi cấp Quốc gia, giáo viên tổ chức bổ trợ thêm tiếng Anh để HS thuyết trình dự án tốt hơn.

Với sự hỗ trợ đắc lực của thầy cô giáo, các em HS được thỏa sức biến ý tưởng độc đáo của mình thành những đề tài khoa học có giá trị, tiềm năng ứng dụng trên các lĩnh vực. Mới đây, vượt qua 144 dự án trong cả nước, hai dự án của 2 nhóm HS Trường THPT Chuyên Thái Nguyên đã xuất sắc giành giải Nhất Cuộc thi sáng tạo KHKT cấp Quốc gia. Trong cuộc thi năm nay, cả nước chỉ có 12 giải Nhất.

Hai dự án đó là: “Điều trị béo phì bằng cao chiết xanthone từ vỏ quả măng cụt trên chuột nhắt trắng” do HS Nguyễn Hữu Hiệu, lớp 12 chuyên Sinh và Trần Thị Thu Phương, lớp 12 chuyên Hóa thực hiện, với sự hướng dẫn của cô giáo Vũ Thị Liên và “Phân lập, đánh giá khả năng nhắm đích tế bào gốc ung thư dạ dày của phân đoạn chứa hợp chất saponin và bào chế sản phẩm từ cây Lá khôi (Ardisia gigantifolia)” do em Nguyễn Lê Cường, lớp 11 chuyên Sinh và Đào Xuân Minh, lớp 11 chuyên Anh thực hiện, với sự hướng dẫn của cô giáo Trương Thị Thanh.

Chia sẻ tin mừng với chúng tôi, em Đào Xuân Minh phấn khởi: Em rất vui vì dự án lọt vào phần phỏng vấn bằng tiếng Anh để lựa chọn tham gia đội tuyển của Việt Nam Hội thi Khoa học kỹ thuật quốc tế dành cho học sinh.

Có thể khẳng định rằng, những thành tích vượt bậc trong đào tạo, bồi dưỡng HS giỏi của Trường THPT Chuyên Thái Nguyên năm học này là kết quả của cả quá trình nỗ lực không ngừng của thầy và trò Nhà trường. Với những thành công ấy, Trường THPT Chuyên Thái Nguyên đã làm tốt sứ mệnh phát hiện, bồi dưỡng nhân tài, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho địa phương và đất nước.

Trong Kỳ thi HS giỏi cấp Quốc gia năm học 2021-2022, lần đầu tiên Thái Nguyên có số HS đoạt giải Nhất đứng thứ 9 toàn quốc và xếp thứ 11 về số lượng giải. Còn 2 giải Nhất trong Cuộc thi sáng tạo KHKT cấp Quốc gia là kết quả tốt nhất mà đội tuyển Thái Nguyên đạt được trong 10 lần dự thi. Ngoài ra, trong Cuộc thi nghiên cứu sáng tạo quốc tế ICPC, Thái Nguyên đoạt 1 Huy chương Vàng và 1 giải Khuyến khích trong Cuộc thi HS, sinh viên với ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp cấp Quốc gia.