Cụ thể, Nghị định này quy định mô hình quản lý khu du lịch quốc gia bao gồm các hình thức tổ chức quản lý khu du lịch quốc gia; nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức quản lý khu du lịch quốc gia; và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan trong công tác quản lý khu du lịch quốc gia.

Nghị định áp dụng đối với cơ quan, tổ chức và cá nhân Việt Nam, tổ chức và cá nhân nước ngoài liên quan mô hình quản lý khu du lịch quốc gia.

Cụ thể, Nghị định quy định 3 loại hình tổ chức quản lý khu du lịch quốc gia. Đó là: Đơn vị quản lý khu du lịch quốc gia thuộc phạm vi quản lý của bộ, cơ quan ngang bộ; Ban quản lý khu du lịch quốc gia thuộc phạm vi quản lý của UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (UBND cấp tỉnh); doanh nghiệp đầu tư hình thành khu du lịch quốc gia.

Nghị định cũng quy định chi tiết về nhiệm vụ, quyền hạn của đơn vị quản lý khu du lịch quốc gia thuộc phạm vi quản lý của bộ, cơ quan ngang bộ; Ban quản lý khu du lịch quốc gia thuộc phạm vi quản lý của UBND cấp tỉnh; doanh nghiệp đầu tư hình thành khu du lịch quốc gia. Cùng với đó là cơ chế phối hợp, chế độ báo cáo của ban quản lý khu du lịch quốc gia. Đồng thời, quy định rõ trách nhiệm của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Bộ Tài nguyên và Môi trường; Bộ Nông nghiệp và PTNT cùng các bộ, ngành liên quan; trách nhiệm UBND các cấp và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND.

Theo đó, Ban quản lý khu du lịch quốc gia thuộc phạm vi quản lý của UBND cấp tỉnh có nhiệm vụ quản lý, kiểm tra và giám sát việc chấp hành các quy định của pháp luật của các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch, các tổ chức, cá nhân liên quan; giám sát chất lượng dịch vụ du lịch trong phạm vi khu du lịch quốc gia; quản lý hoạt động của hướng dẫn viên du lịch tại điểm; lập biên bản ban đầu, bảo vệ hiện trường, bảo quản tang vật vi phạm, kịp thời báo cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật. Đồng thời xây dựng hoặc phối hợp xây dựng và triển khai kế hoạch quản lý, đầu tư phát triển, bảo vệ, bảo tồn nâng cao giá trị, đa dạng hóa tài nguyên du lịch trong phạm vi khu du lịch quốc gia theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, tổ chức, cung cấp dịch vụ hướng dẫn, thuyết minh phục vụ khách du lịch; cung cấp dịch vụ hỗ trợ phát triển khu du lịch quốc gia; liên doanh, liên kết với các tổ chức và cá nhân để tổ chức kinh doanh dịch vụ du lịch, quản lý, khai thác tài nguyên du lịch trong phạm vi khu du lịch quốc gia; nghiên cứu, xây dựng, phát triển sản phẩm, thương hiệu của khu du lịch quốc gia; chương trình hợp tác quốc tế; tổ chức hoạt động xúc tiến, quảng bá khu du lịch quốc gia tới thị trường trong nước và quốc tế; ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại để cung cấp thông tin, ấn phẩm quảng bá du lịch...

Nghị định này có hiệu lực từ ngày 1/8/2022. Trong thời hạn 24 tháng kể từ ngày Nghị định có hiệu lực, các khu du lịch quốc gia đã được công nhận phải tổ chức lại Ban quản lý theo quy định tại Nghị định này.