Bài 1: “Thần tốc” giải phóng mặt bằng

Báo cáo công việc và xây dựng kế hoạch theo tuần; thành lập ban chỉ đạo, tổ công tác GPMB từng DA, lập chốt ngăn chặn xây dựng đón đền bù, kiểm tra thực địa, làm việc không kể thời gian… Đó là những giải pháp và cũng thể hiện quyết tâm rất cao của cấp ủy, chính quyền địa phương trong GPMB, của cơ quan chuyên môn và chủ đầu tư các DA trọng điểm. Bởi, GPMB là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu quyết định tiến độ thi công và giải ngân các DA, công tác này cũng thường phát sinh những khó khăn, vướng mắc.

Trung tâm Phát triển quỹ đất TP. Thái Nguyên hiện có trên 100 cán bộ, viên chức, người lao động nhưng luôn trong tình trạng thiếu người, bởi trên địa bàn đang có nhiều DA cần GPMB, yêu cầu tiến độ nhanh và có những khó khăn đặc thù. Trong đó, đáng chú ý là DA Phát triển tổng hợp đô thị động lực TP. Thái Nguyên và DA Xây dựng sân vận động Thái Nguyên.

DA Phát triển tổng hợp đô thị động lực TP. Thái Nguyên có 9 DA thành phần và rất nhiều hạng mục công trình; liên quan đến 10 phường, xã, gần 100 xóm, tổ dân phố trên địa bàn thành phố. Tổng diện tích cần bồi thường, GPMB là trên 40ha. Vì vậy, khối lượng công việc liên quan đến GPMB rất lớn, mật độ dân số trong phạm vi DA cao, giá trị đất cần phải bồi thường, tái định cư cũng cao hơn nhiều nơi khác. Trong khi đó, Ngân hàng Thế giới thường xuyên giám sát rất chặt chẽ, yêu cầu gửi báo cáo tiến độ theo tuần, tháng.

DA Phát triển tổng hợp đô thị động lực TP. Thái Nguyên có tổng mức đầu tư 100 triệu USD (tương đương khoảng 2.318 tỷ đồng) từ nguồn vốn vay Ngân hàng Thế giới (WB) và ngân sách địa phương. Đây là một trong những DA trọng điểm, tạo động lực quan trọng thúc đẩy phát triển đô thị khu vực phía Nam và phía Đông của TP. Thái Nguyên. DA gồm 2 hợp phần, trong đó hợp phần 1 là đầu tư kết cấu - nâng cấp, cải thiện và xây dựng cơ sở hạ tầng đô thị, có 9 hạng mục; hợp phần 2 là đầu tư phi kết cấu - hỗ trợ kỹ thuật và hỗ trợ thực hiện.

Ngay khi được giao nhiệm vụ GPMB DA, Trung tâm Phát triển quỹ đất TP. Thái Nguyên đã huy động gần như toàn bộ nhân lực, chia thành các nhóm, tổ công tác, cùng với chính quyền địa phương cập nhật hiện trạng đất đai, thống kê, kiểm đếm tài sản của các hộ bị ảnh hưởng và tài sản công.

Ông Nguyễn Tiến Trữ, Giám đốc Trung tâm cho biết: Vì khối lượng việc lớn, yêu cầu GPMB nhanh để đáp ứng tiến độ thi công và giải ngân vốn, chúng tôi tăng cường tối đa nhân lực và tăng thời gian làm việc, không kể ngoài giờ hành chính hoặc ngày nghỉ. Các đồng chí lãnh đạo, Hội đồng Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành phố liên tục tổ chức họp để kiểm điểm tiến độ GPMB (kể cả ngày nghỉ), thường xuyên kiểm tra thực địa để đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh. Các xã, phường cũng tích cực, quyết liệt vào cuộc tuyên truyền, vận động nhân dân.

Cầu Mo Linh 2 (vốn đầu tư trên 114 tỷ đồng) thuộc Dự án Phát triển tổng hợp đô thị động lực TP. Thái Nguyên đang trong giai đoạn hoàn thiện.

Đến nay, Trung tâm Phát triển quỹ đất TP. Thái Nguyên đã thống kê, kiểm đếm xong tài sản của các hộ dân trong phạm vi DA, đã bàn giao được hơn 80% mặt bằng cho chủ đầu tư và các nhà thầu, cơ bản đáp ứng kế hoạch GPMB để phục vụ thi công. Số hộ chưa bàn giao mặt bằng chủ yếu là đang chờ đất tái định cư. Trung tâm phấn đấu chi trả tiền bồi thường, GPMB trong tháng này, hoàn thành bàn giao mặt bằng trong quý III năm nay.

Vì vậy, các đồng chí lãnh đạo tỉnh và bà Phạm Thị Phương Huyền, chuyên gia cao cấp Nhóm thực hiện DA của Ngân hàng Thế giới đánh giá cao sự tích cực, vào cuộc quyết liệt của các cấp, ngành, trong đó có kết quả của công tác GPMB…

Cũng trên địa bàn thành phố, DA Xây dựng sân vận động Thái Nguyên chuẩn bị được khởi công cũng có ý nghĩa quan trọng, do Trung tâm Phát triển quỹ đất TP. Thái Nguyên thực hiện GPMB từ đầu năm nay (diện tích cần thu hồi là 15,47ha tại xã Phúc Trìu). Ngay khi bắt tay vào GPMB DA, Trung tâm đã xây dựng phương án, kế hoạch rất chi tiết, bố trí nhiều nhân lực để cùng với địa phương thống kê, kiểm đếm tài sản nhanh nhằm tránh xáo trộn hiện trạng, tuyên truyền để tạo đồng thuận trong nhân dân. Do đó, từ dự kiến khoảng 30 ngày, công tác thống kê, kiểm đếm tài sản các hộ bị ảnh hưởng được rút xuống còn 2 tuần.

Đến thời điểm này, Trung tâm đã xây dựng xong các phương án bồi thường, hỗ trợ; chi trả được trên 60% diện tích (riêng phần việc GPMB đất nông nghiệp hoàn thành trước kế hoạch); đồng thời bố trí nhân lực GPMB 2 khu tái định cư (mỗi khu rộng 5ha) để phục vụ DA này…

Để đảm bảo chỗ ở cho các hộ dân thuộc diện phải di dời chỗ ở phục vụ thi công dự án Tuyến đường liên kết, kết nối các tỉnh Thái Nguyên - Bắc Giang - Vĩnh Phúc, TP. Phổ Yên và huyện Đại Từ đang đẩy nhanh tiến độ thi công 13 khu tái định cư. Trong ảnh: Khu tái định cư thị trấn Quân Chu (Đại Từ) đang được gấp rút triển khai xây dựng hạ tầng.

Tương tự TP. Thái Nguyên, các địa phương có DA trọng điểm đang và sắp triển khai (TP. Phổ Yên, huyện Phú Bình và huyện Đại Từ) cũng tập trung cao độ cho công tác GPMB, đặc biệt là DA Tuyến đường liên kết, kết nối các tỉnh Thái Nguyên -  Bắc Giang - Vĩnh Phúc vừa được khởi công đầu tháng trước. Theo thông tin mới nhất từ Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh (chủ đầu tư), dù bắt đầu triển khai từ đầu tháng 3-2022 nhưng đến nay, 2 địa phương có DA đi qua là TP. Phổ Yên và huyện Đại Từ đã GPMB đạt hơn 80%/tổng diện tích cần thu hồi là gần 190ha, với khoảng 2.750 hộ dân bị ảnh hưởng; phần còn lại chủ yếu là đất ở của các hộ đang chờ được bố trí tái định cư.

DA Tuyến đường liên kết, kết nối các tỉnh Thái Nguyên - Bắc Giang - Vĩnh Phúc có tổng mức đầu tư 3.781 tỷ đồng. DA được khỏi công khởi công ngày 12-5-2022, dự kiến sẽ được triển khai thi công trong vòng 30 tháng, hoàn thành vào cuối năm 2024 và bàn giao, đưa vào sử dụng trong quý II/2025. Theo thiết kế, tuyến đường có tổng chiều dài khoảng 42,55km. Sau khi hoàn thành và đưa vào sử dụng, tuyến đường sẽ tạo đột phá về hạ tầng giao thông liên vùng, tăng cường khả năng vận tải của trục giao thông Bắc Giang - Thái Nguyên - Vĩnh Phúc - Tuyên Quang; rút ngắn khoảng cách, giảm thời gian di chuyển, kết nối liên khu vực giữa vùng Thủ đô và các tỉnh vùng trung du miền núi phía Bắc; đồng thời tạo quỹ đất phát triển các khu, cụm công nghiệp 2 bên tuyến đường, kết nối với các khu công nghiệp phía Nam của tỉnh Thái Nguyên và các khu công nghiệp của tỉnh Bắc Giang, Vĩnh Phúc…

Nhằm sớm hoàn thành công tác GPMB phục vụ thi công DA, T.P Phổ Yên và huyện Đại Từ đang gấp rút triển khai xây dựng 13 khu tái định cư với tổng mức đầu tư 264 tỷ đồng. Đến thời điểm này, các khu tái định cư đã hoàn thiện công tác khảo sát, thiết kế, một số khu đã hoàn thành GPMB và bắt đầu triển khai xây dựng hạ tầng… Để có được kết quả đó, cùng với sự vào cuộc quyết liệt, khẩn trương của các địa phương, chủ đầu tư cũng tăng cường nhân lực tham gia GPMB, kịp thời bố trí nguồn vốn để chi trả bồi thường, hỗ trợ người dân.

Cán bộ Trung tâm Phát triển quỹ đất TP. Thái Nguyên thống kê, kiểm đếm tài sản của người dân trong vùng Dự án Xây dựng sân vận động Thái Nguyên tại xã Phúc Trìu.

Ở các DA quan trọng khác như: Đ.T 266, Đ.T 261, đường Vành đai 5 đoạn nối tỉnh Thái Nguyên với tỉnh Bắc Giang, Khu nghỉ dưỡng quốc tế 5 sao hồ Núi Cốc…, công tác GPMB cũng đã và đang được các địa phương, cơ quan chuyên môn và chủ đầu tư tập trung cao độ. Đó là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu để các DA được triển khai đúng tiến độ, sớm phát huy hiệu quả như kỳ vọng.

(Còn nữa)