Anh Võ Công Hoan, ở phường Phan Đình Phùng (TP.Thái Nguyên), có con năm nay vào lớp 10 không khỏi băn khoăn: Đây năm học đầu tiên lớp 10 cấp THPT học theo Chương trình giáo dục phổ thông mới. Điểm mới của Chương trình là có môn học bắt buộc, lựa chọn, tự chọn. Sau khi nghị quyết của Quốc hội thay đổi môn Lịch sử từ môn học lựa chọn trở thành môn bắt buộc, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã điều chỉnh số môn học lựa chọn còn 9 môn và không chia thành các nhóm môn. Học sinh phải chọn 4 trong số 9 môn lựa chọn. Với sự thay đổi này, tôi mong các trường làm tốt công tác tư vấn để con tôi và các cháu khác lựa chọn đúng các môn học phù hợp với năng lực, có định hướng khối thi xét tuyển đại học sau này.

Với Trường THPT Định Hóa, năm học 2022-2023, Nhà trường có 540 học sinh khối 10. Mới đây, Trường đã tổ chức họp toàn thể phụ huynh, học sinh để tư vấn về lựa chọn môn học. Trao đổi với chúng tôi, cô giáo Nông Thị Hảo, Hiệu trưởng Trường THPT Định Hóa, cho biết: Nhà trường đã mời toàn bộ phụ huynh, học sinh khối 10 đến để tư vấn, giải đáp về Chương trình giáo dục phổ thông mới. Mục tiêu là nhằm giúp các em học sinh tiếp tục phát triển những phẩm chất, ý thức, khả năng tự học, lựa chọn môn học phù hợp với năng lực, sở thích, điều kiện và định hướng nghề nghiệp của bản thân.

Theo thống kê của Trường THPT Định Hóa, sau hội nghị tư vấn, có 97/540 học sinh đã đăng ký lựa chọn môn Vật lý, Hóa học, Tin học, Công nghệ công nghiệp; 37/540 học sinh lựa chọn các môn Hóa học, Sinh học, Tin học, Công nghệ nông nghiệp; 121/540 học sinh đăng ký tham gia học các môn Vật lý, Địa lý, Giáo dục Kinh tế và Pháp luật, Tin học và 297/540 học sinh đăng ký tham gia học các môn Sinh học, Địa lý, Giáo dục Kinh tế và Pháp luật, Tin học. Thông qua các phiếu đăng ký lựa chọn môn học của học sinh khối 10, Nhà trường sẽ tổ chức, sắp xếp các lớp học cho phù hợp với nguyện vọng của từng học sinh, tương ứng với các khối thi đại học hiện hành.

Để chuẩn bị tốt cho học sinh lớp 10 nhập học năm học 2022-2023, Trường THPT Ngô Quyền cũng đang chuẩn bị tổ chức tư vấn cho học sinh và phụ huynh về môn học lựa chọn. Thông qua các phiếu đăng ký lựa chọn môn học, Nhà trường đã tổ chức, sắp xếp các lớp học cho phù hợp với nguyện vọng của từng học sinh.

Thầy giáo Phan Vũ Hào, Hiệu trưởng Trường THPT Ngô Quyền, chia sẻ: Nhà trường sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất để các em học sinh lựa chọn đúng môn phù hợp với năng lực, nguyện vọng. Sau đó, dựa trên cơ sở đăng ký của học sinh, chúng tôi sẽ sắp xếp các lớp 10 theo tổ hợp môn trong kế hoạch đã xây dựng từ trước.

Phụ huynh học sinh đến Trường THPT Lương Ngọc Quyến để nhờ tư vấn cho con lựa chọn môn học lớp 10 cho phù hợp với định hướng nghề nghiệp.

Tìm hiểu thực tế tại các trường THPT trên địa bàn tỉnh, chúng tôi nhận thấy, nhiều đơn vị đã gợi ý người học quy trình 3 bước. Đầu tiên, học sinh dựa trên năng lực các môn học, sở thích và định hướng nghề nghiệp để lựa chọn ngành, trường cao đẳng, đại học. Tiếp theo là xem xét phương án tuyển sinh của trường đại học, cao đẳng đó ứng với tổ hợp xét tuyển nào để dự kiến lựa chọn môn học đăng ký lớp 10. Sau đó, học sinh trao đổi với cha mẹ để cùng thảo luận, thống nhất lựa chọn môn học và đăng ký với nhà trường tổ hợp môn học theo nguyện vọng.

Tuy nhiên, theo đại diện các trường, để lựa chọn môn học phù hợp, học sinh cũng như phụ huynh cần tính toán thật kỹ lưỡng. Do với học sinh có năng lực, sở thích, xu hướng nghề nghiệp rõ ràng, việc lựa chọn môn học theo tổ hợp không khó. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều học sinh đầu cấp THPT chưa có định hướng nghề nghiệp rõ ràng để lựa chọn các môn học sau này xét tuyển đại học, cao đẳng. Vì vậy, các em thường lựa chọn dễ cảm tính, đôi khi là nghe theo bạn, đến khi vào học mới thấy không phù hợp. Việc thay đổi môn lựa chọn là không dễ dàng, vì các em buộc phải bù đắp kiến thức những môn học theo lựa chọn mới.

Một vấn mới phát sinh là với 2 môn lựa chọn Âm nhạc và Mỹ thuật, hiện tại hầu hết các trường THPT trên địa bàn tỉnh vẫn chưa thể triển khai vì không đủ giáo viên. Thay vào đó các trường sẽ tư vấn cho học sinh lựa chọn môn Tin học hoặc Công nghệ.

Về vấn đề này, ông Phạm Việt Đức, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, cho rằng: Đối với bộ môn Âm nhạc, Mỹ thuật còn thiếu giáo viên ở các trường THPT, Sở chỉ đạo các nhà trường liên hệ với phòng Giáo dục và Đào tạo và các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng để ký hợp đồng thỉnh giảng với các giáo viên có đủ trình độ và bố trí kế hoạch dạy học. Trước mắt, để chuẩn bị cho năm học 2022-2023, các trường cần thực hiện tốt công tác tư vấn, hỗ trợ học sinh lựa chọn môn học cho phù hợp với năng lực, sở trường của các em.