Tôm cuốn Thùa Lâm
 |
Người dân thôn Thù Lâm, xã Tiên Phong (T.X Phổ Yên) có một món ăn độc đáo và lâu đời, đó là món tôm cuốn tổng hợp. Đặc biệt, món ăn này mới được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam bầu chọn vào Top 100 món ăn ẩm thực, đặc sản tiêu biểu của cả nước trong giai đoạn 2011-2016.
Tên món ăn “Tôm cuốn Thùa Lâm” khiến chúng tôi băn khoăn, bởi tra cứu mãi mà không thấy ở Thái Nguyên có địa danh Thùa Lâm. Hỏi thăm nhiều cụ cao niên mới vỡ lẽ, Thùa Lâm với Thù Lâm (thuộc xã Tiên Phong, T.X Phổ Yên) là một. Xưa kia, người dân các vùng lân cận thường gọi miền đất Tiên Phong là Thùa.
Cụ Nguyễn Văn Diệp, năm nay đã 98 tuổi, người làng Thù Lâm kể: Không ai biết chính xác món ăn này có từ khi nào, chỉ biết đó là món ăn không thể thiếu mỗi dịp hội làng (ngày mùng 6 Tết Nguyên đán) cũng như các ngày lễ, Tết của gia đình.
Vợ chồng ông Hoàng Văn Ngân, giới thiệu món Tôm cuốn Thùa Lâm.
Nói về quy trình làm món tôm cuốn, ông Hoàng Văn Ngân, Bí thư Chi bộ thôn Thù Lâm giới thiệu: Nguyên liệu để làm món ăn này đều là những thứ dân dã nhưng đòi hỏi tương đối cầu kỳ trong khâu lựa chọn và chế biến. Quan trọng nhất là tôm tươi. Đây là loại tôm nhỏ bằng ngón tay út, được đánh bắt ở ao, sông, suối chứ không phải loại tôm nuôi. Để làm sạch, tôm được ngâm trong nước vo gạo khoảng 15 phút, vặt bỏ bớt càng rồi xâu dọc vào que tăm để khi chiên vàng tôm không bị cong. Cùng với đó là trứng gà (hoặc vịt) được rán mỏng và giò lụa thái chỉ dài chừng 5-6cm. Các loại rau cuốn kèm gồm cần ta, hành, mùi tàu, tía tô, xà lách… Riêng cần ta và dọc hành phải chần qua nước sôi cho mềm, sau đó cuốn quanh các nguyên liệu như hình bó mạ. Khi ăn, móm tôm cuốn có thể chấm kèm với nước mắm chanh ớt hoặc tự pha chế theo khẩu vị của mỗi người.
Trực tiếp chứng kiến và thưởng thức món tôm cuốn do bàn tay khéo léo của vợ chồng ông Hoàng Văn Ngân chế biến, chúng tôi cảm nhận được hương vị đặc biệt: vị béo giòn của tôm rán; vị thơm ngậy của giò, trứng rán; vị mát ngọt của cần, hành chần và các loại rau.
Mặc dù là món và được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam bầu chọn vào Top 100 món ăn ẩm thực, đặc sản tiêu biểu của cả nước nhưng Tôm cuốn Thùa Lâm lại chưa được nhiều người biết đến. Người dân làng Thù Lâm nói riêng và xã Tiên Phong nói chung rất mong muốn món ăn truyền thống của quê mình được giới thiệu, quảng bã rộng rãi để nhiều người được thưởng thức.
