“Cách thể hiện tác phẩm báo chí về công tác xây dựng Đảng như thế nào cho hấp dẫn”
Thưa các đồng chí,
Trong sự nghiệp đổi mới đất nước, báo chí nước ta có nhiều đổi mới và vươn lên mạnh mẽ. Báo chí đã tích cực tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, pháp luật, chính sách của Nhà nước; thông tin, cổ vũ phong trào hành động cách mạng, phản ánh tâm tư, nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp nhân dân; phát hiện, cổ vũ nhân tố mới, điển hình tiên tiến, thành quả của công cuộc đổi mới; tham gia tích cực vào cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, chống thông tin, quan điểm sai trái, chống âm mưu "Diễn biến hoà bình" của các thế lực thù địch; góp phần thắt chặt tình hữu nghị, sự hợp tác nhiều mặt của đất nước ta với bạn bè quốc tế.
Bối cảnh, yêu cầu chi phối tuyên truyền về xây dựng Đảng
Hiện nay, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đang ra sức phấn đấu thực hiện Cương lĩnh của Đảng, Hiến pháp của Nhà nước, đẩy mạnh toàn diện và đồng bộ sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, mở cửa hội nhập quốc tế, thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Chúng ta đã và đang triển khai, thực hiện nghiêm túc, bài bản hơn Nghị quyết Ðại hội XII của Ðảng, các nghị quyết của Trung ương, đặc biệt là nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Ðảng, đổi mới hệ thống chính trị đồng bộ với đổi mới kinh tế, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, phát huy đến đỉnh cao sự kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại.
- Đại hội XII xác định 6 nhiệm vụ trọng tâm trong cả nhiệm kỳ, thì 2 nhiệm vụ đầu tiên là về công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị, đó là: a. Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược, đủ năng lực, phẩm chất và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ trong giai đoạn mới.
Khi mà gần đây, toàn Đảng đang tích cực thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XI, XII) về xây dựng Đảng và đã đạt những kết quả và kinh nghiệm bước đầu quan trọng, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi một bước những tiêu cực, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Xây dựng tổ chức bộ máy của toàn hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu.
Khi mà, các thế lực thù địch trong và ngoài nước đã và đang cấu kết chặt chẽ với nhau, lợi dụng quyền dân chủ trong thông tin, khai thác sâu công nghệ truyền thông, “mở mặt trận” tuyên truyền những nội dung thông tin sai trái, xuyên tạc sự thật, vu khống, bôi nhọ, nói xấu chế độ, chủ trương, đường lối, quyết sách của Đảng, Nhà nước, gây tâm lý hoang mang trong quần chúng, nhân dân. Nguy hiểm hơn chúng dùng nhiều hình thức thể hiện thông tin nhắm tới các đối tượng cụ thể. Khi mà, phản biện xã hội trở thành xu thế trong tất cả các ngành, linh vực. chúng ta đứng trước sự phát triển của mạng xã hội với thông tin nhanh nhạy, đa chiều, tác động đa chiều tâm lý xã hội nhiều tâm lý
- Đặc biệt trong bối cảnh từ cuộc cách mạng công nghiệp 3.0 sang 4.0 .
Bám sát chủ đề, bám sát nhiệm vụ
Trở lại với chủ đề “Cách thể hiện tác phẩm báo chí về công tác Xây dựng Đảng như thế nào cho hấp dẫn”.Một câu hỏi, trước hết cần trả lời, nhiệm vụ trọng tâm của Báo Đảng, của tuyên truyền về xây dựng Đảng hiện nay là gi? Hiểu đơn giản Báo chí của Đảng cần tuyên truyền, giáo dục, tổ chức về xây dựng Đảng. Nội hàm của Xây dựng Đảng là xây dựng tổ chức, xây dựng con người bảo đảm thực hiện thắng lợi chủ trương, đường lối của Đảng.
Nhiệm vụ này trong bối cảnh khi mà hệ thống chính trị đã có nhiều đổi mới phù hợp với tình hình phát triển. Quốc hội từ lắng nghe sang thảo luận, phản biện; Nhà nước CCVS chuyển sang pháp quyền XHCH; nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp chuyển mạnh sang nền kinh tế thị trường định hướng XHCN; Đất nước từ bao vây cấm vận chuyển sang hội nhập quốc tế.
Trong tình hình ấy, đòi hỏi chúng ta càng cần tập trung phát huy vai trò báo chí cách mạng là ngọn cờ chính trị, tư tưởng của Đảng, lực lượng xung kích trên mặt trận này. Từ đó cũng đòi hỏi mỗi cơ quan báo chí, đội ngũ người làm báo mỗi ấn phẩm, chuyên trang chuyên mục tuyên truyền về công tác xây dựng Đảng.Công tác tuyên truyền về xây dựng Đảng cần được thường xuyên quan tâm chỉ đạo, định hướng và tổ chức đổi mới nhằm “” thúc đẩy thực hiện các nghị quyết, nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Nhân rộng các điển hình tiên tiến, tôn vinh những giá trị văn hóa, những tấm gương liêm khiết, mẫu mực của cán bộ đảng viên, nâng cao đạo đức xã hội, đấu tranh chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, “tự diễn biến, tự chuyển hóa”, chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, coi đó là nguy cơ hàng đầu và nhiệm vụ trọng tâm cấp bách hiện nay. Đó cũng là yêu cầu nhiệm vụ, thách thức mới của báo chí cách mạng cùng đội ngũ hùng hậu của mình trong giai đoạn tiếp theo của thời kỳ đổi mới.
Về hình thức thể hiện
Với thực tế 10 năm vừa làm công tác tổ chức nội dung, xây dựng kế hoạch truyên tuyền Xây dựng Đảng, đồng thời là người trực tiếp tác nghiệp mảng đề tài này trên Báo Nhân Dân tôi thấm thía : Công tác xây dựng Đảng là công tác về tổ chức; về con người, bao gồm tư tưởng, phẩm chất đạo đức và ý chí trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Con người là trung tâm của xã hội. Nhưng viết về con người trong xây dựng Đảng là con người trong tổ chức của hệ thống chính trị; viết về tinh thần, ý chí đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống của đảng viên; viết về tình cảm của con người đồng chí với nhau; người cán bộ của dân, có trăn trở trước nỗi khổ của dân không, hay thờ ơ vô cảm, chỉ biết nịnh bợ, chạy chức chạy quyền.
Cũng là viết về con người, tại sao thường bài viết về xây dựng Đảng lại khô, lại khó ? Hình như nhiều người nghĩ “con người” trong xây dựng Đảng hơi trừu tượng, bởi đó chỉ là ý chí Đảng ; là tinh thần ý thức đảng. Giải pháp thì toàn thấy các giải pháp nêu trong nghị quyết, kết quả thực hiện chủ yếu là những số liệu báo cáo, chẳng thấy bóng dáng con người bằng xương, bằng thịt ở đâu, chả biết họ lăn lộn, bán mặt cho đất, bán lưng cho trời, đổ mồ hôi, sôi giọt máu như thế nào, chỉ thấy “cấp ủy tăng cường, đẩy mạnh, ra sức…lãnh đạo”; chỉ thấy “cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc”. Viết như thế khô là đúng thôi, bài nào cũng na ná bài nào là đúng thôi, bởi thực chất đó là “báo cáo hóa”.
Thiết nghĩ khi viết bất kỳ về nghị quyết nào của các cấp ủy Đảng cũng nên bắt đầu từ người; con người trong cụ thể từng công việc, chứ không sao chép nghị quyết hay tổng kết nghị quyết. Ví dụ như, phản ánh việc thực hiện Nghị quyết số 11 của Bộ Chính trị về luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý, thì tôi hay mở đầu bằng trò chuyện với cán bộ được luân chuyển; qua luân chuyển họ thấy cái hay, cái được ở chỗ nào, đặc biệt chú ý những khó khăn, vấn đề đang đặt ra với họ, khó khăn nào họ đã giải quyết, cái nào chưa giải quyết. Từ đó, đem tâm tư của họ trao đổi với cấp ủy, với cơ quan tham mưu cho cấp ủy, cùng tìm hướng giải quyết. Xem mình như người trong cuộc để suy nghĩ, để thể hiện cảm xúc, cố gắng trách sao chép báo cáo.
Viết về xây dựng Đảng cũng khác với viết về một vấn đề xã hội. Viết về xây dựng Đảng phải có quá trình tìm hiểu; nhất là viết về tự phê bình và phê bình phải viết sao cho có lý, có tình, để khi người được phản ánh đọc báo phê bình mình mà “tâm phục khẩu phục”. Bác Hồ nói phê bình việc chứ không phê bình người. Phê bình khuyết điểm, sai lầm của người khác mà mình thấy đau, thấy khổ tâm, thì tin là người được nhắc đếnthấm thía. Viết về con người trong xây dựng Đảng tôi nghĩ là như vậy.
Mặt khác, viết xây dựng Đảng hay với các lĩnh vực khác cũng thế, nên chọn đúng cái bạn đọc quan tâm và chỉ đi sâu khai thác một nội dung nào đó, không nên ôm đồm nhiều vấn đề. Viết về công tác cán bộ thì chỉ đi sâu vào công tác cán bộ; viết về tự phê bình và phê bình thì chỉ xoáy sâu và nội dung này; nên nên tham nhiều thứ từ công tác cán bộ đến xây dựng cơ sở đảng, sinh hoạt chi bộ… Đương nhiên viết về xây dựng Đảng thì phải chú ý nội dung xây dựng Đảng của sự việc, của vấn đề.
Một điều nữa rất quan trọng, đó là cách tiếp cận, phát hiện vấn đề. Việc tuyên truyền về việc đưa nghị quyết vào cuộc sống ở tỉnh Thái Nguyên cũng được Phóng viên Xây dựng Đảng Báo Nhân Dân thực hiện theo hướng đó. Từ những thông tin có được và căn cứ vào kết quả, việc làm cụ thể của các cấp ủy, tổ chức đảng và các đảng viên, các phóng viên tìm hình thức chuyển tải, thể hiện phù hợp với tính chất, thời lượng của từng chuyên đề, bài viết
Phóng viên chuyên đề Xây dựng Đảng mỗi khi về tỉnh Thái Nguyên đều tận từng thôn, bản, từng chi bộ để gặp gỡ, trao đổi với người dân, với đảng viên để tìm hiểu, kiểm chứng các nghị quyết của Đảng đã được đưa vào cuộc sống như thế nào. Từ những thông tin có được và căn cứ vào kết quả, việc làm cụ thể của các cấp ủy, tổ chức đảng và các đảng viên, các phóng viên tìm hình thức chuyển tải, thể hiện phù hợp với tính chất, thời lượng của từng chuyên đề, chuyên mục.Với những hoạt động có tính chất thời sự, hay những vấn đề, công việc, chương trình, kế hoạch mà các cấp ủy đã và đang triển khai thực hiện nhằm biến các mục tiêu đã đề ra trong nghị quyết thành kết quả cụ thể trong cuộc sống. Ví như bài kiểu như: Đối thoại ở Thái nguyên; Phú Bình tập trung phát triển tiểu thủ công nghiệp; Đổi mới Phương thức lãnh đạo từ cơ sở; Định Hóa nâng cao hiệu quả kinh tế của cây chè; Phú Lương đưa cây chè thành mũi nhọn phát triển kinh tế; Đại Từ tăng cường phát triển đảng ở khu vực nông thôn… Từ nghị quyết đến thực tế ở xã Thượng Đình, phản ánh bước đi, cách làm cụ thể của các chi bộ và đảng viên xã Thượng Đình (huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên) trong việc nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho người dân và chuyển hóa thành những việc làm cụ thể. Tương tự, qua thực tế hoạt động của các tổ chức chính trị-xã hội trên địa bàn đã chỉ ra Thái Nguyên cần sắp xếp lại một số tổ chức cho phù hợp thực tế. Bạn đọc yêu cầu chúng ta là bài viết phải có hơi thở cuộc sống, với cách làm như thế, tôi tin là sẽ đáp ứng được. Nhờ đi sâu, đi sát cơ sở nên mới phát hiện ra những cách làm, kinh nghiệm quý từ thực tiễn.Cũng từ đó, nhiều bài viết, loạt bài viết của Phóng viên chuyên đề Xây dựng Đảng Báo Nhân Dân đã và đang đáp ứng tốt hơn yêu cầu tuyên truyền, trong nhiều năm gần đây có nhiều vệt bài đã đạt giải Báo chí quốc gia.
Thưa các đồng chí
Báo chí cách mạng Việt Nam đã có bài học lớn trong quán triệt tư duy phong cách và đạo đức Hồ Chí Minh về báo chí, truyền thông, mà then chốt là vận dụng sáng tạo quan điểm Mác-Lê nin trong xây dựng nền báo chí Việt Nam, đáp ứng yêu cầu của cách mạng Việt Nam, phù hợp thực tiễn Việt Nam phục vụ lợi ích của dân tộc phù hợp đặc trưng và bối cảnh toàn cầu.
Sau cùng, để thực hiện tốt vai trò của mình, các cơ quan báo chí cần tiếp tục nỗ lực khắc phục những hạn chế yếu kém. Đó là hiện tượng một số cơ quan báo chí chưa coi trọng phát hiện, biểu dương các nhân tố mới, điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt; một bộ phận những người làm báo có biểu hiện coi nhẹ, hạ thấp chức năng chính trị, tư tưởng, giáo dục của báo chí cách mạng; xa rời tôn chỉ, mục đích, đối tượng phục vụ, sa đà khi phản ánh các vụ án, mặt tiêu cực, mặt trái và những yếu kém của xã hội. Bất cập trong giáo dục, rèn luyện đạo đức nghề nghiệp, năng lực chuyên môn, cho cán bộ, phóng viên ở một số cơ quan báo chí…
Trong tình hình, bối cảnh hiện nay, Báo chí cần đặc biệt chú trọng đến việc kết hợp với các hình thức truyền thông mới trong thông tin, tuyên truyền. Cụ thể, các tác phẩm báo chí nói chung và tác phẩm về đấu tranh phòng, chống tự diến biến, tự chuyển hóa nói riêng không chỉ đăng tải trên các loại hình báo chí chính thống mà cần chuyển tải lên các trang mạng xã hội, nhằm tranh thủ thêm lượng công chúng mới, truyền đạt những thông tin chính xác của đất nước đến với người dân trong nước và trên thế giới, tránh để các thông tin của các thế lực thù địch làm xói mòn niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.
Kính chúc Hội thảo thành công tốt đẹp !