Bà Đại Quyết

Ông Triệu Thanh Bình (cán bộ hưu trí xã Hoàng Nông) là cháu nội bà Đại Quyết cho biết: Khi còn sống, bà thường kể cho chúng tôi nghe chuyện làm lán trong rừng “Dõng Dáy - Vây rồng” để lo cơm nước, chỗ ăn nghỉ cho cán bộ trong những năm kháng chiến. Hằng ngày, bà mang gạo, muối, thực phẩm vào rừng để nấu nướng. Cũng có khi nấu cơm ở nhà, rồi sáng sớm mang đi, đến tối muộn mới về nên không ai biết. Công việc nhiều, đi lại vất vả nhưng bà khéo thu xếp, lán làm trong rừng sâu, ít người biết đến nên cán bộ đến họp rất kín đáo, đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Ngoài việc tiếp tế cho cán bộ, bà Dương Thị Kiên còn được đồng chí Lê Trung Đình trực tiếp giao nhiều công việc và bà luôn hoàn thành tốt. Bà từng kể cho con cháu nghe: Nhờ có công việc cách mạng giao mà bà được biết nhiều cán bộ cấp trên. Có lần bà thấy một ông cụ hiền từ, phúc hậu mặc quần áo vải, có người đi cùng… bà không biết đó là ai. Mãi về sau mới biết đó là Bác Hồ. Bà còn biết đến các đồng chí: Nhất Quý, Nhị Quý, Chu Bích Văn, Lý Thanh, Chu Sĩ Lương…

Bà còn kể những lần về dự Lễ kỷ niệm Quốc khánh (2-9), bà đều được gặp Bác Hồ. Có lần, Bác hỏi chuyện làng bản, chuyện sản xuất rồi hậu cần tại lán. Có lần Bác lại hỏi những khó khăn, vất vả khi làm công việc do đồng chí Lê Trung Đình giao, rồi hỏi tuổi bà. Nghe bà nói tuổi, Bác tươi cười: “Tuổi bà thế, bà là chị gái tôi rồi”. Lúc sau Bác bảo: “Từ nay tên bà là Đại Quyết, tên cách mạng đặt cho bà đấy”.

Nhờ những đóng góp cho cách mạng, bà Đại Quyết đã được tặng thưởng nhiều Bằng khen, Giấy khen. Tháng 1-1947, bà được Chủ tịch Ủy ban Hành chính Bắc Bộ Nguyễn Xiển ký quyết định tặng Bằng khen “để ghi công giúp đỡ cán bộ quan trọng”. Bà Đại Quyết mất năm 1976, nhưng nhiều người dân Đại Từ vẫn nhớ về một người phụ nữ dân tộc thiểu số nhiệt tình, hết lòng với cách mạng, là tấm gương sáng để các thế hệ tự hào, noi theo.