Đưa khoa học đến với nông dân

Năm 2020, anh Hoàng Văn Hoạt, ở xóm Tân Thịnh, xã Tân Hương được cán bộ Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp thị xã hướng dẫn trồng thử nghiệm 140 gốc nho Hạ Đen (tương đương diện tích hơn 360m2). Đây là giống nho mới, có nguồn gốc từ Nhật Bản. Giống nho Hạ Đen đã được trồng nhiều tại tỉnh Bắc Giang, phù hợp với nhiều loại đất: Đất thịt nhẹ, đất pha cát, đất phù sa ven sông. Theo đánh giá, đây là giống nho phù hợp với đồng đất của Phổ Yên. Mặc dù chi phí đầu tư cao, khoảng 40 triệu đồng/sào (bao gồm chi phí về giống, dựng cọc, làm giàn, lắp đặt nhà lưới, hệ thống tưới nhỏ giọt), song nho có thể cho thu hoạch liên tục 12-15 năm.

Anh Lê Duy Thường, cán bộ Trung tâm dịch vụ nông nghiệp thị xã cho biết: Trong khi triển khai mô hình, cán bộ Trung tâm luôn theo sát quá trình sinh trưởng của cây và hướng dẫn gia đình cách chăm sóc phù hợp. Hiện nay, vườn nho của gia đình anh Hoạt đang cho thu hoạch vụ thứ 2, năng suất dự kiến đạt trên 3,5 tạ quả, giá bán dao động từ 150-180 nghìn đồng/kg. Với năng suất và giá cả như hiện nay, sau vụ thứ 2 này, gia đình anh Hoạt đã có thể thu hồi vốn và bắt đầu có lãi. Từ mô hình tại gia đình anh Hoạt, hiện nay Trung tâm đang liên kết với Trường Đại học Nông Lâm Bắc Giang thực hiện nhân giống, chuyển giao KHKT nhằm mở rộng diện tích nho Hạ Đen trên địa bàn trong thời gian tới.

Trước đó, vụ xuân năm 2020, Chi nhánh Vật tư nông nghiệp T.X Phổ Yên cũng đã phối hợp với Công ty CP Tập đoàn giống cây trồng Việt Nam và các xã: Trung Thành, Tiên Phong, Minh Đức thực hiện 3 ô mẫu trình diễn các giống lúa thuần chất lượng cao: VNR 10, VNR 20 và VNR 88, trên tổng diện tích hơn 3ha. Tham gia mô hình, ngoài việc được hỗ trợ kinh phí mua giống, vật tư nông nghiệp, nông dân còn được hướng dẫn kỹ thuật gieo cấy và chăm sóc lúa theo hướng an toàn. Theo đánh giá của cơ quan chuyên môn, trong khi các cánh đồng khác cho năng suất thấp do bông lép, bị đổ nhiều do mưa bão, thì cánh đồng gieo cấy các giống lúa trên vẫn trụ vững, năng suất đạt khoảng 67 tạ/ha. Nhận thấy khả năng thích ứng với thời tiết của những giống lúa này khá tốt, các địa phương chủ động chuyển giao KHKT để đưa các giống lúa trên vào gieo cấy đại trà. Vụ xuân năm 2021, hơn 200 hộ dân ở xã Minh Đức đã gieo cấy tập trung giống lúa VNR20 với diện tích 30ha và sản xuất theo hướng an toàn.

Anh Hoàng Văn Hoạt, ở xóm Tân Thịnh, xã Tân Hương (T.X Phổ Yên) kiểm tra vườn nho Hạ Đen của gia đình.

Xác định KHKT là yếu tố then chốt để nâng cao năng suất, chất lượng trồng trọt, chăn nuôi, hằng năm, cùng với việc tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu giống phù hợp với thực tế địa phương, T.X Phổ Yên đã thực hiện 10-15 mô hình trình diễn giống mới; tạo điều kiện cho nông dân đi tham quan, học tập kinh nghiệm sản xuất; tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn cho nông dân về KHKT... Chỉ tính riêng năm 2020, thị xã đã tổ chức được trên 200 lớp tập huấn, chuyển giao KHKT, thu hút trên 12.000 lượt người tham gia. Nội dung tập huấn chú trọng vào việc phổ biến, hướng dẫn kỹ thuật trồng thâm canh cây lương thực (lúa, ngô...); cây công nghiệp (chè); sản xuất nông nghiệp theo tiêu chuẩn VietGAP; chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh với quy mô trang trại, gia trại…

Nhờ được tiếp cận KHKT, thời gian qua, nhiều hộ nông dân trên địa bàn T.X Phổ Yên đã mạnh dạn đưa các loại cây, con giống mới vào gieo trồng, chăn nuôi và chủ động mở rộng quy mô sản xuất nhằm nâng cao năng suất, giá trị kinh tế. Với sự vào cuộc tích cực của cơ quan chuyên môn, sự chủ động của người dân, đến nay, năng suất cây trồng bình quân của thị xã đã tăng 30% so với giai đoạn trước. Đặc biệt, địa phương đã xây dựng được một số vùng sản xuất tập trung, như: Sản xuất rau an toàn tại các xã: Đông Cao, Tiên Phong, Minh Đức với quy mô 200ha; sản xuất lúa chất lượng cao tại các xã: Đắc Sơn, Thuận Thành, Tiên Phong với quy mô 100ha; sản xuất cây ăn quả trên quy mô 300ha tại các xã: Phúc Thuận, Minh Đức, Thành Công; sản xuất chè an toàn tại các xã: Phúc Thuận, Minh Đức, Phúc Tân…

Theo ông Trần Xuân Trường, Phó Chủ tịch UBND T.X Phổ Yên: Trong điều kiện diện tích đất nông nghiệp trên địa bàn ngày càng thu hẹp như hiện nay, KHKT tiếp tục được xác định là yếu tố quan trọng và cần thiết để nâng cao năng suất, chất lượng sản xuất. Từ đó, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp và nâng cao đời sống nhân dân; từng bước xây dựng nền nông nghiệp sản xuất hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, tạo nên các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng có sức cạnh tranh. Thực tế triển khai cho thấy, việc hỗ trợ nông dân tiếp cận KHKT đã mang lại hiệu quả kinh tế, giải phóng sức lao động, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Tính đến hết năm 2020, giá trị sản xuất bình quân trên 1ha đất nông nghiệp của thị xã đạt 115 triệu đồng (tăng hơn 10 triệu đồng so với năm 2019); thu nhập bình quân ở khu vực nông thôn đạt 45,8 triệu đồng/người/năm (tăng gần 4 triệu đồng so với năm 2019).