Xây dựng nông thôn mới ở Định Hoá: Khó thực hiện tiêu chí số 13

Theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM, giai đoạn 2021-2025, để đạt được tiêu chí 13, các xã cần đạt 2 chỉ tiêu: Có hợp tác xã (HTX) hoạt động theo đúng quy định của Luật HTX năm 2012 và có mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản chủ lực đảm bảo bền vững.

Trong đó, chỉ tiêu liên quan đến HTX là quan trọng hơn cả bởi nếu HTX hoạt động hiệu quả sẽ tạo ra được mối liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản ổn định, bền vững cho người dân.

Để triển khai thực hiện tiêu chí này, trong những năm qua, các cấp, ngành liên quan trên địa bàn huyện Định Hoá đã tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ để phát triển mới các HTX, tạo các mối liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.

Từ đầu năm đến nay, huyện Định Hoá có thêm 5 HTX được thành lập, nâng tổng số HTX trong toàn huyện lên 44. Trong đó, số HTX đang hoạt động chiếm tỷ lệ 77,2%.

Tuy nhiên, thực tế hoạt động của các HTX cho thấy vẫn còn nhiều khó khăn, do đa phần mới được thành lập nên chưa thể có hoạt động ổn định, hiệu quả. Đơn cử như HTX Nông nghiệp Quế Linh, xã Bảo Linh mới thành lập từ đầu năm 2022 với ngành nghề chính là trồng dược liệu (cây gai xanh). Mặc dù được Tập đoàn An Phước ký kết bao tiêu đầu ra cho sản phẩm cây gai xanh, tuy vậy, cây gai xanh mới chỉ được trồng thử nghiệm tại xã Bảo Linh từ đầu năm, nên người trồng chưa thể đánh giá được hiệu quả kinh tế.

Phú Tiến là một trong những xã đăng ký về đích NTM trong năm 2022. Mặc dù đã có tới 2 HTX (1 HTX nông nghiệp và 1 HTX phi nông nghiệp) nhưng để xây dựng được HTX đáp ứng đầy đủ các chỉ tiêu trong Bộ tiêu chí vẫn rất khó khăn.

HTX Nông nghiệp của xã hiện nay đang đăng ký nhiều ngành nghề: Chăn nuôi, trồng cây ăn quả, mua bán trao đổi vật tư nông nghiệp… Các ngành nghề kinh doanh đều manh mún, nhỏ lẻ, quy mô hộ gia đình, rất khó để hình thành sản phẩm chủ lực của địa phương.

Còn HTX phi nông nghiệp của xã đang hoạt động chính trong lĩnh vực chế biến lâm sản cũng rất khó để đạt được các chỉ tiêu trong Bộ tiêu chí vì các sản phẩm tương tự đã có trên thị trường, sức cạnh tranh không cao.

Ông Ngô Tuấn Sơn, Chủ tịch UBND xã Phú Tiến, giải thích: Sở dĩ các HTX nông nghiệp chưa giúp được các thành viên liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, nâng cao giá trị cho sản phẩm là do các thành viên quen với cách làm quy mô nhỏ lẻ, chưa xây dựng được mặt bằng sản xuất; kinh nghiệm sản xuất, quản lý hoạt động HTX còn yếu kém và sản phẩm của HTX chưa đặc biệt, kém sức cạnh tranh trên thị trường…

Ông Ma Đình Dũng, Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện cho biết: Có thể khẳng định rằng trong thời gian qua, hoạt động của các HTX trên địa bàn đã tác động tích cực giúp tư duy sản xuất của người dân Định Hoá từ manh mún, nhỏ lẻ sang sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm. Tuy nhiên, việc đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất theo mô hình HTX kiểu mới còn chậm; liên kết sản xuất, tìm kiếm thị trường, tiêu thụ sản phẩm giữa doanh nghiệp, HTX, tổ hợp tác với nông dân còn hạn chế. Trước thực tế đó, chúng tôi đã phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam tổ chức buổi làm việc trực tiếp với các xã để rà soát những khó khăn, vướng mắc, từ đó đưa ra giải pháp cụ thể về việc hỗ trợ các xã hoàn thành tiêu chí số 13 thông qua xây dựng các mô hình kinh tế gắn với xây dựng sản phẩm chủ lực của từng xã, đồng thời hỗ trợ tối đa cho các HTX về vốn, kỹ thuật, đầu ra…