Người dân chiếm dụng đất của doanh nghiệp:
Địa phương đã làm hết trách nhiệm?

Công ty CP Giống nông nghiệp Quang Minh (Công ty Quang Minh) được thành lập ngày 28/6/2016 theo Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp công ty CP số 4601295725, với ngành nghề kinh doanh là: Sản xuất trồng trọt, chăn nuôi hỗn hợp. Bên cạnh duy trì phát triển chăn nuôi, bắt đầu từ năm 2019, Công ty gieo cấy 8,6ha lúa giống BG1 tại xã Tân Kim. Từ đó đến nay, mỗi vụ, Công ty thu hoạch trên 30 tấn thóc giống, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng cung ứng cho các đơn vị làm lúa giống phục vụ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh. Doanh nghiệp còn giải quyết việc làm tại chỗ cho gần chục lao động với mức thu nhập khoảng 5 triệu đồng/người/tháng.

Tuy nhiên, từ ngày 27-2 vừa qua, khi Công ty đang tiến hành sản xuất lúa giống vụ xuân thì có 5 hộ dân đã tự ý sử dụng trái phép đất canh tác của doanh nghiệp. Ông Dương Văn Nhàn, công nhân của Công ty cho biết: Hai năm nay, Công ty hoạt động sản xuất lúa giống ổn định, chúng tôi có việc làm và thu nhập để trang trải cuộc sống. Nhưng, sang vụ xuân năm nay, khi các hộ dân chiếm dụng non nửa diện tích đất canh tác của đơn vị, chúng tôi buộc phải cắt bỏ một phần mạ vì không có đất để cấy. Thu nhập của chúng tôi dựa vào sự phát triển của Công ty, trước tình hình diện tích canh tác của Công ty bị thu hẹp do các hộ dân chiếm dụng như hiện nay, doanh thu trong vụ xuân của Công ty chắc chắn sẽ tụt giảm dẫn đến thu nhập của chúng tôi cũng sẽ bị giảm xuống rất nhiều.
Trước tình trạng một số hộ dân chiếm dụng trái phép đất canh tác của doanh nghiệp, chúng tôi đã làm việc với chính quyền xã Tân Kim. Theo biên bản được lập ngày 5/3/2020 của UBND xã Tân Kim, địa phương đã “yêu cầu các hộ dân dừng ngay việc sử dụng đất của Công ty…”. Đặc biệt, “để đảm bảo tình hình an ninh trật tự của địa phương, yêu cầu các hộ dân nghiêm túc thực hiện. Nếu các hộ dân cố tình sử dụng, canh tác đất của Trại giống thì sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật”.

Biên bản được lập là vậy nhưng đến ngày 14-3, các hoạt động canh tác trái phép của các hộ dân vẫn tiếp diễn. Tại thời điểm chúng tôi có mặt, diện tích lúa cấy tại những thửa ruộng bị các hộ dân chiếm dụng trái phép đã lên xanh. Thậm chí, có hộ vẫn đang “miệt mài” làm đất để cấy lúa. Bà Trần Thị Giang Hảo, thành viên Hội đồng quản trị (HĐQT), Phó Giám đốc Công ty Quang Minh bày tỏ: Đơn vị không thể thu hồi lại diện tích đất canh tác bị chiếm dụng trái phép nếu không có sự vào cuộc tích cực của chính quyền địa phương. Vì bị chiếm dụng đất canh tác nên vụ này, hợp đồng cung ứng lúa giống của chúng tôi không đạt được như thỏa thuận với đối tác vì không đáp ứng đủ số lượng.

Khi trao đổi với phóng viên, ông Phạm Văn Hiệp, Chủ tịch UBND xã Tân Kim luôn vòng vo và có nhiều mâu thuẫn trong lời nói. Trước tiên, ông khẳng định là dân không chiếm đất của doanh nghiệp. Nhưng rồi, ông lại thừa nhận đất mà người dân đang sản xuất thuộc quyền quản lý, sử dụng của Công ty CP Giống cây trồng Thái Nguyên, nhưng do đất bỏ hoang nên người dân mượn… Ông kiến nghị: UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan giải quyết dứt điểm việc xác định chủ thể sử dụng diện tích đất người dân đang chiếm dụng trái phép. Ngoài ra, ông còn nói, chỉ biết diện tích đất này là của Công ty CP Giống cây trồng Thái Nguyên chứ không biết đến “ông” (Công ty) Quang Minh.

Tìm hiểu thực tế chúng tôi được biết, Công ty CP Giống nông nghiệp Quang Minh là đơn vị được hình thành trên cơ sở hợp tác đầu tư giữa Công ty CP Giống cây trồng Thái Nguyên với HTX Chăn nuôi tổng hợp Non Tranh, đã được Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp giấy phép đăng ký kinh doanh ngày 28/6/2016. Khi liên doanh, HĐQT của Công ty Quang Minh đã mua toàn bộ cơ sở vật chất của Công ty CP Giống cây trồng Thái Nguyên để tổ chức sản xuất ổn định từ năm 2016 đến nay và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Hiện, dù 3/5 thành viên HĐQT Công ty Quang Minh (được Công ty CP Giống cây trồng Thái Nguyên cử quản lý phần vốn góp tại Công ty Quang Minh) vi phạm pháp luật hình sự nhưng doanh nghiệp vẫn duy trì hoạt động ổn định.

Bà Trần Thị Giang Hảo, thành viên HĐQT, Phó Giám đốc Công ty Quang Minh nói: Quá trình hoạt động tại địa phương, chúng tôi không chỉ duy trì sản xuất, kinh doanh ổn định mà còn có nhiều đóng góp cho địa phương như: Nhường lại khoảng 150 tấn xi măng do Văn phòng Điều phối Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới tỉnh hỗ trợ doanh nghiệp cho Dự án làm đường liên xã Tân Thành - Tân Kim; đóng góp tiền ủng hộ các hoạt động của địa phương như phòng, chống dịch COVID-19, ủng hộ dân người mắc bệnh hiểm nghèo…

Bà Hảo cũng đề nghị địa phương nhanh chóng vào cuộc giải quyết dứt điểm vụ việc các hộ dân chiếm dụng đất trái phép để trả lại đất cho doanh nghiệp. Đồng thời, đảm bảo an ninh trật tự tại khu vực sản xuất và khu vực văn phòng của Công ty. Bởi, 2 năm qua, Công ty bị kẻ trộm lấy cắp và phá hủy nhiều tài sản...