Chùa Úc Kỳ, di tích nghệ thuật thời Lê nổi tiếng của Thái Nguyên

Chùa có tên chữ là Phúc Linh Tự, được xây dựng từ thế kỷ XVIII, nằm giữa làng ÚC Kỳ, xã Úc Kỳ, Phú Bình, là nơi thờ Phật và thờ Mẫu, nơi sinh hoạt văn hóa tinh thần của nhân dân.

Chùa quay mặt về hướng Nam, nằm trên một mặt bằng có cảnh quan đẹp. Chùa còn  gác chuông đồng thời là tam quan thuộc loại kiến trúc nghệ thuật thời Lê: Ba gian, hai chái, kết cấu gồm 6 hàng chân cột, 4 cột cái 18 cột quân. Cột cái cao 8m, mỗi cột cách nhau 2m, cột quân cao 6m, mỗi cột cách nhau 1,2m. Ba cửa, mỗi cửa rộng 2,6m. Tổng thể nhà tam quan hình chữ nhật dài 20m rộng 12,5m. Kiến trúc bộ vì kèo theo kiểu kẻ truyền, toàn bộ bằng gỗ lim đen bóng. Đây là một tác phẩm kiến trúc cầu kỳ, độc đáo còn duy nhất ở Thái Nguyên.

Trên gác chuông có treo một qủa chuông to, nặng khoảng 100kg, trên thân chuông có trang trí hoa văn với các đề tài: Tứ linh và một bài ký ngắn. Trong chùa còn 20 pho tượng bằng gỗ sơn son thiếp vàng đường bệ uy nghi. Bàn thờ tam bảo trên cùng có lớp tượng tam thế là lớp tượng A di Đà, Quan Âm nhiều tay, tượng Ngọc Hoàng  thượng đế, hai bên có tượng Nam Tào và Bắc Đẩu… Những pho tượng Phật thờ ở chùa Úc Kỳ đều có chung niên đại thế kỷ XVIII. Một số tượng mẫu bên cạnh nhà thờ tam quan và một số tượng khác mới được bổ sung vào thế kỷ XIX và thế kỷ XX.

Chùa được trùng tu vào các năm 1901 và 1999, tuy có sửa chữa nhưng không ảnh hưởng đến cảnh quan của kiến trúc nghệ thuật ngôi chùa. Các hiện vật của chùa vẫn còn được lưu giữ cho đến ngày nay.

Chùa có vị trí không gian thoáng mát, giao thông thuận tiện nên vào các dịp lễ tết trong năm (Lễ Kỳ yên, Lễ Vu Lan) nhân dân trong xã và khách thập phương đến lễ rất đông.