Lò đốt trái phép trong rừng phòng hộ: Sai đến đâu xử lý nghiêm đến đó

Vụ việc được phát giác vào ngày 31-8-2021. Ngay sau đó, cơ quan chức năng đã niêm phong, tổ chức thẩm định, xác minh loại rác thải bị tạm giữ. Kết quả xác định là rác thải công nghiệp có thành phần là các lá đồng đã qua sơ chế, rìa bản mạch, vỏ các bao tải…, với tổng khối lượng hàng chục tấn.

Ông Triệu Tắc Sầu (ở tổ dân phố Bãi Á, thị trấn Chợ Chu, Định Hóa) được xác định là người bố trí phương tiện vận chuyển chất thải rắn công nghiệp không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và quy trình quản lý theo quy định. Trên cơ sở đó, Công an huyện Định Hóa đã lập biên bản vi phạm hành chính, tạm giữ phương tiện và tang vật; UBND huyện ra quyết định xử phạt hành chính ông Triệu Tắc Sầu số tiền 35 triệu đồng.

Nhiều người dân ở xã Lam Vỹ cho rằng, số rác thải nêu trên được đưa tới lò đốt của ông Hà Thế Linh (địa chỉ xóm Bình Sơn, xã Lam Vỹ) cách nơi bị phát hiện không xa.

Đây là cơ sở đăng ký kinh doanh lò đốt than củi, được xác định xây dựng trái phép trong quy hoạch rừng phòng hộ. Theo kết quả kiểm tra của cơ quan chức năng, chủ đầu tư đã san gạt mặt bằng có diện tích 1.700m2, xây dựng 1 hệ thống lò đốt, nhà ở rộng 120m2, có tập kết một số máy móc, than đá và củi.

Tại thời điểm bị phát hiện việc vận chuyển, tập kết rác thải trái phép, lò đốt không hoạt động. Tuy nhiên, có mặt tại khu vực lò đốt chiều ngày 31-8-2021, phóng viên ghi nhận lò vẫn còn nóng, nhiều mảnh vỡ của bản mạnh điện tử xung quanh lò đốt, chất thải sau đốt được dẫn ra từ lò có màu đen sánh, đã đông cứng lại, nước xả từ lò đốt được dẫn trực tiếp ra suối cạnh đó.

Điều đáng nói là cơ sở lò đốt của ông Hà Thế Linh được xác định bắt đầu xây dựng vào đầu tháng 7-2021. Thời điểm giữa và cuối tháng 7, UBND xã Lam Vỹ đã tiến hành kiểm tra, phát hiện nơi đây có lán trại tạm, tập kết vật liệu xây dựng để làm lò đốt, san gạt, làm đường giao thông trong rừng phòng hộ. Ban Quản lý rừng ATK Định Hóa cũng tiến hành kiểm tra, xác định việc mở đường và xây dựng lò đốt trong khu vực rừng phòng hộ là trái phép, yêu cầu chủ cơ sở đình chỉ xây dựng.

Tuy nhiên, theo Báo cáo số 48/BC-TNMT ngày 10-9-2021 của Phòng Tài Nguyên - Môi trường huyện Định Hóa: Người đại diện trông coi cơ sở là ông Dương Thế Vinh cho biết, lò đốt này đã tiến hành vận hành thử vào đầu tháng 8 và vận hành thử lần 2 vào khoảng ngày 20-8-2021… Nghĩa là, dù UBND xã và Ban Quản lý rừng ATK có yêu cầu đình chỉ nhưng cơ sở vẫn tiếp tục hoàn thiện và hoạt động.

Ông Lý Văn Thắng, Phó Chủ tịch UBND huyện khẳng định: Định Hóa không có cơ sở nào đủ điều kiện xử lý rác thải công nghiệp. Việc vận chuyển, tập kết rác thải công nghiệp trên địa bàn khi bị phát hiện, địa phương đã lập biên bản, xử phạt vi phạm hành chính. Đối với lò đốt rác ở xóm Bình Sơn, xã Lam Vỹ xây dựng trong vùng quy hoạch rừng phòng hộ khi chưa được cấp phép xây dựng, chúng tôi buộc doanh nghiệp phải tháo dỡ, phục hồi hiện trạng. Hiện nay, UBND huyện chỉ đạo các cơ quan liên quan rà soát, kiểm tra, đánh giá mức độ thiệt hại đối với môi trường, đất, rừng phòng hộ để có biện pháp xử phạt và yêu cầu cơ sở khắc phục, hoàn trả lại hiện trạng trước đây.

Quan điểm của cơ quan chuyên môn và chính quyền huyện Định Hóa là rất rõ là: sai phạm đến đâu thì kiên quyết xử lý nghiêm tới đó. Cá nhân người tổ chức phương tiện vận chuyển chất thải rắn công nghiệp không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật và quy trình là ông Triệu Tắc Sầu đã bị xử phạt hành chính. Tuy nhiên, nguồn gốc và chủ nguồn rác thải công nghiệp nói trên vẫn chưa được xác định.

Điều dư luận quan tâm hơn nữa là cơ sở lò đốt ở xóm Bình Sơn, xã Lam Vỹ dù xây dựng trong khu vực quy hoạch rừng phòng hộ nhưng đến nay vẫn chưa bị phá dỡ, vi phạm của những người liên quan đến lò đốt này cũng chưa được xác định rõ và xử lý. Người dân mong muốn cần phải xử lý sớm và quyết liệt hơn để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.