Điều trị bằng ARV sau bao lâu để đạt tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện?
Ảnh minh họa |
Hầu hết mọi người nhiễm HIV điều trị bằng ARV nếu tuân thủ điều trị tốt sẽ đạt được tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện sau từ 3 đến 6 tháng điều trị. Để biết sau khi điều trị bằng ARV có được tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện hay chưa cần phải xét nghiệm tải lượng virus định kỳ.
Người nhiễm HIV khi điều trị ARV năm đầu tiên xét nghiệm tải lượng virus 2 lần (6 tháng 1 lần). Sau đó xét nghiệm tải lượng virus 12 tháng 1 lần. Xét nghiệm tải lượng virus định kỳ là rất cần thiết, không chỉ giúp để biết một người có đạt được tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện hay không mà còn giúp theo dõi hiệu quả điều trị. Do vậy người nhiễm HIV cần phải biết tải lượng virus của mình trong khi điều trị bằng thuốc ARV.
Để đạt được tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện thì tuân thủ điều trị ARV là điều kiện quyết định để đạt tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện. Tuân thủ điều trị là sử dụng đúng thuốc, đúng liều, đúng giờ, đúng đường và đúng cách. Đúng thuốc nghĩa là không uống nhầm thuốc, trong trường hợp phải uống nhiều loại thuốc. Đúng liều là uống đủ số lượng mà thầy thuốc đã chỉ định, đúng số viên (liều) một ngày. Đúng giờ là uống vào cùng một thời điểm nhất định trong ngày phù hợp với từng người bệnh. Việc thực hiện uống thuốc đúng giờ nhằm đảm bảo duy trì nồng độ thuốc cần thiết trong máu. Đúng đường là chỉ sử dụng đường uống, hiện nay ARV ở Việt Nam chỉ sử dụng qua đường uống. Đúng cách là tuân thủ đúng theo lời dặn của bác sĩ như uống thuốc trước ăn hoặc sau ăn.
Tuân thủ điều trị tốt sẽ làm tăng hiệu quả của thuốc. Để kiềm chế được virus không phát triển, do vậy cần uống thuốc theo đúng hướng dẫn của thầy thuốc. Tuân thủ điều trị không tốt hoặc không tuân thủ điều trị dẫn đến kháng thuốc, thất bại điều trị và tử vong. Để tăng mức độ tuân thủ điều trị, ngoài việc lựa chọn giờ uống thuốc phù hợp cho mình, người nhiễm HIV có thể sử dụng các biện pháp hỗ trợ như: nhờ người nhắc uống thuốc, hẹn giờ bằng đồng hồ hoặc điện thoại, ghi lịch hằng ngày.
Cần lưu ý, “Không phát hiện = Không lây truyền” chỉ áp dụng phòng lây nhiễm HIV qua đường tình dục. Việc duy trì tải lượng HIV dưới ngưỡng phát hiện sẽ không làm lây truyền HIV sang bạn tình qua quan hệ tình dục. K=K không áp dụng đối với đường lây truyền từ mẹ sang con. Tuy nhiên, nếu duy trì tải lượng HIV dưới ngưỡng phát hiện cũng sẽ làm giảm đáng kể nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con trong khi mang thai, khi sinh con hoặc khi cho con bú bằng sữa mẹ. K=K cũng không áp dụng cho đối với lây truyền HIV qua đường máu. Do vậy không sử dụng chung bơm kim tiêm khi tiêm chích, sử dụng các biện pháp an toàn khi tiếp xúc với máu để tránh bị lây nhiễm HIV.
K=K cũng không áp dụng cho các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác: Ngay cả khi một người đạt được tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện cũng không phòng được các bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu, giang mai, sùi mào gà v.v… Do vậy vẫn cần sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục ngay cả khi đã đạt dược tải lượng virus HIV dưới ngưỡng phát hiện để dự phòng các bệnh lây truyền qua đường tình dục.