Hy vọng mới cho vaccine ngừa HIV
Các kháng thể từ tế bào B (đã được biến đổi gene) tiếp cận một hạt HIV (màu xanh lam) để vô hiệu hóa nó |
Không giống như nhiều loại virus chết người khác, HIV vẫn chưa có vaccine. Loại virus này đang lây nhiễm cho hàng triệu người trên khắp thế giới và đã được chứng minh là rất khó để ngăn chặn bằng các kháng thể thông thường, một phần vì nó phát triển quá nhanh trong cơ thể.
Tuy nhiên, mới đây, các nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu Scripps, Mỹ đã phát hiện phương pháp điều chế vaccine mới để phòng, ngừa HIV/AIDS. Phương pháp của nhóm dựa trên các tế bào miễn dịch được biến đổi gene từ cơ thể bệnh nhân.
Các nhà khoa học thực hiện thí nghiệm trên chuột. Họ đã thành công khi chuột tạo ra các kháng thể trên diện rộng có tác dụng vô hiệu hóa virus, ngăn ngừa lây nhiễm HIV. Nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Nature Communications.
Vào năm 2019, Tiến sĩ James Voss, Viện Nghiên cứu Scripps và nhóm của ông đã chứng minh có thể lập trình lại các gene kháng thể của tế bào B trong hệ thống miễn dịch. Nguyên lý mà nhóm đưa ra là sử dụng CRISPR để các tế bào cùng tạo ra một loại kháng thể trung hòa. Loại kháng thể này thường được tìm thấy trong các bệnh nhân HIV hiếm gặp.
Nghiên cứu mới của nhóm cho thấy các tế bào B (đã được lập trình) sau khi đưa vào cơ thể có hiện tượng nhân lên để phản ứng việc tiêm chủng. Từ đó, chúng hình thành các tế bào ghi nhớ và plasma, tạo kháng thể miễn dịch trong thời gian dài.
Nhóm nghiên cứu cũng chứng minh rằng các gene được thiết kế thậm chí mang lại hiệu quả chống virus cao hơn.
Tiến sĩ Voss giải thích: “Đây là lần đầu tiên con người chứng minh được tế bào B biến đổi có thể tạo ra phản ứng kháng thể bền vững trên động vật".
Ông Voss hy vọng dự án của họ sẽ tiếp tục phát triển và điều chế thành công vaccine ngừa HIV cũng như cung cấp phương pháp chữa trị chức năng cho những người đã nhiễm HIV/AIDS.
Tiến sĩ Voss cũng lưu ý các tế bào ban đầu để tạo ra vaccine trên có thể lấy dễ dàng từ mẫu máu của bệnh nhân. Tuy nhiên, cách làm này dựa trên gene tế bào miễn dịch của người nhiễm HIV nên nó là thách thức với nhóm nghiên cứu. Họ vẫn đang tìm ra cách tiếp cận mới và an toàn hơn.
Tiến sĩ Voss nói: “Mọi người thường nghĩ các liệu pháp tế bào là rất tốn kém. Chúng tôi đang cố gắng làm cho công nghệ này có giá cả phải chăng như một loại vaccine phòng ngừa HIV hoặc phương pháp chữa bệnh chức năng sẽ thay thế liệu pháp kháng virus hàng ngày".