Quản lý chặt thuốc thú y chứa chất gây nghiện
Thời gian gần đây, lực lượng công an đã phát hiện và triệt phá nhiều vụ sản xuất ma túy tổng hợp chiết xuất từ thuốc thú y. Điều này đặt ra vấn đề cần phải nghiên cứu, ban hành quy chế quản lý thuốc thú y có chứa chất gây nghiện, chất hướng thần, tiền chất ma túy, làm cơ sở pháp lý cho việc xử lý hành vi vi phạm, đồng thời đấu tranh, phòng ngừa hành vi sản xuất trái phép chất ma túy từ thuốc thú y...
Theo Cục CSĐT tội phạm về ma túy (C47, Bộ Công an), lực lượng chức năng đã phát hiện một số vụ tách chiết ma túy tổng hợp từ thuốc thú y. Trong đó có vụ đặc biệt lớn là phá 4 “xưởng” sản xuất ma túy từ thuốc thú y trên địa bàn quận Thanh Xuân, Hà Nội, thu giữ gần 540 viên ma túy tổng hợp, 72 g ketamine thành phẩm cùng hàng chục lít dung dịch thuốc thú y, máy dập và nhiều tang vật liên quan để điều chế sản xuất ma túy.
Trước tình hình trên, Bộ Công an đề xuất Thủ tướng chỉ đạo Bộ NN&PTNT có biện pháp quản lý chặt chẽ đối với các loại thuốc thú y có chứa hoạt chất ma túy và tiền chất ma túy. Rà soát, sửa đổi, ban hành các văn bản pháp quy chuyên ngành để quản lý chặt chẽ đối với các loại thuốc thú y có chứa hoạt chất là chất ma túy và tiền chất ma túy đảm bảo theo đúng pháp luật Việt Nam, thông lệ quốc tế về phòng, chống ma túy. Qua đó, làm cơ sở pháp lý cho việc xử lý hành vi vi phạm, đồng thời đấu tranh, phòng ngừa hành vi sản xuất trái phép chất ma túy từ thuốc thú y.
Ngày 15/5/2018, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 73/2018/NĐ-CP quy định các danh mục chất ma túy và tiền chất, thay thế Nghị định số 82/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013 của Chính phủ ban hành các danh mục chất ma túy và tiền chất và Nghị định số 126/2015/NĐ-CP ngày 9/12/2015 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung danh mục các chất ma túy và tiền chất ban hành kèm theo Nghị định số 82/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013 của Chính phủ.
Tại Nghị định số 73/2018/NĐ-CP, hàng trăm chất ma tuý đã được bổ sung vào các danh mục. Đáng chú ý, trong danh mục III “Các chất ma tuý được dùng trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc trong lĩnh vực y tế, thú y theo quy định của cơ quan có thẩm quyền” có 71 chất ma tuý, trong đó bổ sung 2 chất là Zolazepam và Tiletamine có trong thuốc thú y.
Bên cạnh đó, Nghị định số 73/2018/NĐ-CP cũng nêu rõ Bộ NN&PTNT có trách nhiệm quản lý các thuốc thú y có chứa chất ma tuý và tiền chất theo quy định tại Nghị định 58/2003/NĐ-CP ngày 29/5/2003 của Chính phủ quy định về kiểm soát nhập khẩu, xuất khẩu, vận chuyển quá cảnh lãnh thổ Việt Nam chất ma tuý, tiền chất, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần và Nghị định số 80/2001/NĐ-CP ngày 5/11/2001 của Chính phủ hướng dẫn việc kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma tuý ở trong nước.
Phải kê đơn thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất
Mới đây, Bộ NN&PTNT đã dự thảo Thông tư quy định về quản lý thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, hướng thần; kê đơn, đơn thuốc thú y. Tại Dự thảo, Bộ NN&PTNT đã đề xuất quy định đối với việc sản xuất, buôn bán, sử dụng thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, hướng thần.
Theo dự thảo, thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, hướng thần phải kê đơn và đơn thuốc được lập thành 3 bản: 1 bản lưu tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, phẫu thuật động vật; 1 bản lưu tại cơ sở nuôi động vật; 1 bản lưu tại cơ sở cấp, bán thuốc thú y. Trường hợp việc bán thuốc của chính cơ sở khám bệnh, chữa bệnh kê đơn thuốc thì không cần dấu của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đó. Kê đơn thuốc với số lượng thuốc sử dụng không vượt quá 7 ngày hoặc theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Cơ sở, cá nhân khám bệnh, chữa bệnh động vật phải lập và gửi danh sách chữ ký mẫu của người kê đơn thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, hướng thần của cơ sở mình đến cơ quan quản lý chuyên ngành thú y địa phương.
Cũng tại dự thảo, Bộ NN&PTNT đã đề xuất quy định cơ sở sản xuất thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, hướng thần phải có Giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc (GMP) do Cục Thú y cấp. Hồ sơ đăng ký lưu hành, việc thẩm định hồ sơ, thời hạn trả lời thực hiện theo quy định tại Điều 3 và Điều 8 Thông tư 13/2016/TT-BNNPTNT. Cơ sở sản xuất thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, hướng thần phải lập và ghi chép đầy đủ các loại sổ theo dõi.
Bên cạnh đó, cơ sở buôn bán thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, hướng thần được phép lưu hành tại Việt Nam phải có Giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán thuốc thú y theo quy định của pháp luật về thú y.
Cơ sở buôn bán thuốc thú y chỉ được phép bán lại thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, hướng thần cho cơ sở buôn bán thuốc thú y khác có Giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán thuốc thú y được cấp bởi Cơ quan quản lý chuyên ngành thú y cấp tỉnh. Trường hợp bán cho người sử dụng phải có đơn thuốc của người kê đơn thuốc theo quy định. Cơ sở buôn bán thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, hướng thần cũng phải lập và ghi chép đầy đủ các hồ sơ.
Theo dự thảo, người được cấp chứng chỉ hành nghề thú y về chẩn đoán, khám chữa bệnh, phẫu thuật động vật được phép sử dụng thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, hướng thần để trị bệnh động vật theo đơn.
Bác sĩ thú y, người có trình độ tương đương được cơ quan quản lý nhà nước về thú y cấp chứng chỉ hành nghề về chẩn đoán, khám chữa bệnh, phẫu thuật động vật được phép kê đơn đối với thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, hướng thần được cấp phép lưu hành tại Việt Nam.
Dự thảo nêu rõ, trường hợp trả lại thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất, chất gây nghiện, hướng thần do không sử dụng hoặc sử dụng không hết, cơ sở bán lẻ thuốc thú y tiếp nhận và lập biên bản nhận lại thuốc từ người sử dụng theo mẫu.
Đây là những quy định được Bộ NN&PTNT đề xuất để quản lý chặt việc sản xuất, buôn bán, sử dụng thuốc thú y chứa chất gây nghiện, chất hướng thần, tiền chất ma túy.
