Để thế hệ trẻ được chăm sóc sức khỏe toàn diện
Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh trao thẻ BHYT tặng học sinh khó khăn tại Trường Tiểu học Hoàng Văn Nô (bản Tà Lèng, xã Thanh Minh, TP Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên). Ảnh: ANH BÙI |
Những năm qua, diện bao phủ bảo hiểm y tế (BHYT) trong học sinh, sinh viên (HS, SV) liên tục tăng hằng năm. Đó chính là kết quả trong thực hiện chính sách về BHYT đối với HS, SV. Nhờ đó góp phần hoàn thiện mục tiêu BHYT toàn dân, thể hiện ý nghĩa, lợi ích thiết thực của chính sách BHYT trong việc đem lại cho thế hệ trẻ một cơ chế chăm sóc sức khỏe toàn diện ngay khi còn là HS, SV.
Hưởng nhiều quyền lợi trong khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế
Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, năm học 2021-2022, chính sách BHYT đã bao phủ đến 96% HS, SV cả nước với khoảng 18,8 triệu em tham gia. Điều đó đồng nghĩa với việc trên toàn quốc đã có khoảng 19 triệu HS, SV được bảo đảm và thụ hưởng đầy đủ các quyền lợi BHYT theo quy định. Nếu không may bị ốm đau, bệnh tật, các em sẽ được Quỹ BHYT thanh toán tiền khám, chữa bệnh (KCB) không giới hạn theo phạm vi, mức hưởng có thể lên tới hàng tỷ đồng/năm. Khi tham gia BHYT, nếu HS, SV đi KCB đúng tuyến sẽ được Quỹ BHYT chi trả 80% chi phí KCB trong phạm vi, quyền lợi được hưởng. Trường hợp KCB trái tuyến, các em sẽ được hưởng theo phạm vi, mức hưởng BHYT như: 40% chi phí điều trị nội trú tại bệnh viện tuyến Trung ương; 100% chi phí điều trị nội trú tại bệnh viện tuyến tỉnh; 100% chi phí tại bệnh viện tuyến huyện. Số HS, SV tham gia BHYT không ngừng tăng qua các năm cho thấy nhận thức của cha mẹ và HS, SV về quyền lợi, ý nghĩa, tầm quan trọng của việc tham gia BHYT... được nâng cao.
Đơn cử, nếu trước đây một số cha mẹ có quan niệm chỉ khi con mắc bệnh nan y, mạn tính, cần điều trị với chi phí KCB lớn mới tham gia BHYT thì hiện nay, phần lớn cha mẹ đã chủ động tham gia BHYT cho con mình ngay từ khi các con đang khỏe mạnh. Thực tế cho thấy, Quỹ BHYT đã chi trả cho rất nhiều bệnh nhân là HS, SV mắc các bệnh nan y, mạn tính phải điều trị dài ngày, nhiều đợt (như: Chạy thận nhân tạo, điều trị ung thư, phẫu thuật tim mạch...) với chi phí từ vài chục triệu đến hàng tỷ đồng. Ví dụ, trong năm 2021, BHXH Việt Nam đã chi trả cho bệnh nhân có mã thẻ HS4797935403XXX, điều trị nội trú một lượt tại Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP Hồ Chí Minh) là 523,01 triệu đồng. Một bệnh nhân khác có mã thẻ HS4797932798XXX, điều trị ngoại trú, nội trú 9 lượt tại Bệnh viện Nhi đồng 1 là 127,94 triệu đồng. Ngoài ra, nhóm HS, SV có chi phí KCB BHYT lớn từ 100 đến 200 triệu đồng (4 bệnh nhân/13 lượt KCB chi phí 442 triệu đồng). Nhờ có BHYT, nhiều HS, SV và gia đình chủ động về chi phí KCB, vơi đi gánh nặng tài chính giữa lúc khó khăn khi không may bị ốm đau, bệnh tật, để HS, SV yên tâm chữa bệnh, sớm quay lại cuộc sống và học tập bình thường.
Chính sách ngày càng hoàn thiện
Trong quá trình phát triển, chính sách BHYT ngày càng được hoàn thiện theo hướng quyền lợi, chất lượng KCB BHYT ngày càng được nâng cao, mở rộng. Theo đó, HS, SV khi tham gia cũng được hưởng nhiều lợi ích hơn từ chính sách BHYT như: Được chăm sóc sức khỏe ban đầu ngay tại trường học; được tham gia KCB BHYT với các thủ tục thuận tiện, được tiếp cận các dịch vụ y tế kỹ thuật cao, chi phí lớn...
Đáng chú ý, trong khi Luật BHYT chưa có quy định chi tiết cho y tế dự phòng nhưng nhóm HS, SV đã gián tiếp được hưởng các quyền lợi này thông qua việc chăm sóc sức khỏe ban đầu tại nhà trường. Công tác này tại các trường học hiện đang vận hành chủ yếu từ nguồn kinh phí trích lại từ Quỹ KCB BHYT cho hoạt động y tế trường học (trong đó có nội dung chi hỗ trợ khám sức khỏe định kỳ và phân loại sức khỏe cho học sinh đầu năm học; tổ chức các hoạt động tư vấn giáo dục, sức khỏe và phòng bệnh...). Chăm sóc sức khỏe ban đầu tại trường học không chỉ giúp HS, SV và gia đình phát hiện bệnh kịp thời, chăm sóc và tạo điều kiện điều trị các căn bệnh học đường liên quan đến thị lực, điều chỉnh tư thế viết, ngồi học chống cong vẹo cột sống... mà còn dự phòng nhiều căn bệnh, phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường có thể dẫn tới những căn bệnh mạn tính, nan y nguy hiểm, bảo đảm sức khỏe cho các em.
Trách nhiệm với cộng đồng
Theo quy định của Luật BHYT, HS, SV là đối tượng bắt buộc tham gia BHYT. Hiện cả nước còn khoảng 4% HS, SV chưa tham gia BHYT, tập trung ở nhóm sinh viên các trường đại học và học sinh những trường cao đẳng, trung cấp, đào tạo nghề. Trong số này, một số HS, SV và cha mẹ vẫn còn hiểu chưa thấu đáo về chính sách BHYT. Việc nhận thức rõ ràng BHYT là một trong những chính sách an sinh xã hội quan trọng, thể hiện tính nhân đạo, nhân văn và tinh thần tương thân tương ái, chia sẻ rủi ro giữa người khỏe với người ốm, giữa người trẻ với người già, giữa người có thu nhập cao với người có thu nhập thấp... nhằm hướng tới việc bao phủ BHYT toàn dân, bảo đảm công bằng trong chăm sóc sức khỏe cho nhân dân không vì mục đích lợi nhuận. Chính sách BHYT không chỉ tạo nguồn lực quan trọng trong chăm sóc sức khỏe HS, SV mà còn góp phần giáo dục nhân cách cho các em ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Vì vậy, để đạt được mục tiêu 100% HS, SV tham gia BHYT vì một nền giáo dục toàn diện, để mọi HS, SV đều được chăm sóc sức khỏe ngay từ trường học, bên cạnh sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ giữa BHXH Việt Nam và Bộ Giáo dục và Đào tạo, rất cần sự vào cuộc của toàn xã hội, mà quan trọng hơn cả chính là ý thức tự giác, chủ động tham gia BHYT của mỗi HS, SV và cha mẹ các em.