“Hai vai” gánh vác việc chung

Hoàn thành nghĩa vụ quân sự, trở về địa phương năm 1996, ông Chu Ngọc Lâm được người dân xóm 10, xã Phú Tiến, tín nhiệm bầu làm Trưởng xóm khi mới 22 tuổi. Từ đó tới nay, ông liên tục luân chuyển lúc là Trưởng xóm, khi là Bí thư Chi bộ và đến đầu năm 2018 thì kiêm nhiệm cả “hai vai”.

Không phụ sự tin tưởng, ông Lâm luôn cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ, với phương châm chỉ đạo công việc là "chi bộ nắm làng, đảng viên nắm hộ". Trong các cuộc họp, ông dành nhiều thời gian để đảng viên báo cáo tình hình của khu, cụm dân cư được giao phụ trách, đề xuất khắc phục tồn tại, hạn chế. Nhiều năm liên tục, xóm 10 đạt khu dân cư văn hóa, không phát sinh tệ nạn xã hội và vụ việc phức tạp; Chi bộ đạt trong sạch, vững mạnh. “Thuận lợi rõ nhất khi nhất thể hóa là điều hành công việc có sự thống nhất và nhanh chóng hơn. Đối với mỗi nội dung, chỉ sau hai lần họp (gồm Chi bộ mở rộng và họp dân - giảm một nửa so với trước đây) là nghị quyết của Chi bộ nhanh chóng đi vào cuộc sống. Thời gian qua, Chi bộ xóm 10 đã ban hành các nghị quyết lãnh đạo bám sát thực tế và nhu cầu của người dân.Cùng với đó là chủ trương xã hội hóa, huy động sức dân xây dựng các công trình tập thể. Nhờ vậy, chúng tôi là một trong những xóm đầu tiên của xã cơ bản đổ bê tông các tuyến trục chính”. - Ông Lâm chia sẻ.

Cũng cùng lúc đảm nhiệm cả hai vai trò này từ đầu năm 2019, ông Nguyễn Chí Kiên, ở xóm Sơn Đông, xã Sơn Phú, cho rằng: Mô hình này tuy có vất vả cho cá nhân người phụ trách nhưng bù lại công việc tập thể lại có nhiều cái thuận. Như ở Sơn Đông, việc xây dựng các nghị quyết và triển khai đều thống nhất. Chi bộ ban hành quy chế hoạt động, công khai thu chi tài chính hay chỉ đạo hoàn thiện quyết toán các công trình hạ tầng trên địa bàn rất nhanh chóng. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ, theo ông Kiên, điều quan trọng là phải xác định rõ từng việc cụ thể, đề cao vai trò giám sát của nhân dân cũng như các đoàn thể, giữ vững sự đoàn kết của khu dân cư. Xóm Sơn Đông hiện có 62 hộ dân, với 10 đảng viên. Đầu năm nay, Chi bộ ban hành nghị quyết đổ bê tông 500m đường theo chuẩn nông thôn mới. Do đáp ứng đúng nguyện vọng của người dân và thực hiện tốt Quy chế dân chủ nên tạo được sự đồng thuận cao. Công trình hoàn thành chỉ trong thời gian hơn nửa tháng.

Chia sẻ kinh nghiệm của bản thân khi vừa làm Bí thư Chi bộ và Trưởng xóm Kim Tiến 2, xã Kim Sơn, ông Bế Văn Trọng, nói: Thú thực trước kia tôi chỉ nắm sơ bộ tình tình hình sản xuất và đời sống của người dân, còn chủ yếu là thực hiện nhiệm vụ liên quan đến công tác Ðảng. Nay thêm nhiệm vụ, có vất vả hơn nhưng được cái thuận tiện, bao quát được công việc. Vừa là người tiếp thu chủ trương, đường lối, nghị quyết, vừa trực tiếp lãnh đạo thực hiện nên nhanh hơn, dễ tạo sự thống nhất cao trong chi ủy, Chi bộ. Ban đầu tôi cũng trăn trở, lỡ mà không làm tròn vai thì khó ăn nói với bà con. Song lại nghĩ, dân có tin thì Ðảng mới cử nên bản thân có thêm quyết tâm, cố gắng hoàn thành tốt công việc.

Tuy nhiên, hiện nay, huyện Định Hóa mới có gần 10 xóm, bản thực hiện nhất thể hóa bí thư chi bộ và trưởng xóm. Khi được hỏi, những người chúng tôi đề cập ở trên đều có chung băn khoăn, nhất là về cơ chế, chính sách hỗ trợ. Theo quy định, những người kiêm nhiệm bí thư và trưởng xóm hiện chỉ được hưởng 100% phụ cấp cho chức danh thứ nhất và 30% phụ cấp cho chức danh thứ hai. Thậm chí người giữ ba chức danh hoặc nhiều hơn cũng chỉ được hưởng phụ cấp như vậy. Ngoài ra, với những xóm, bản có diện tích rộng, quy mô dân số lớn thì việc kiêm nhiệm gặp khó khăn vì khối lượng công việc rất lớn...

Ông Nguyễn Ngọc Phú, Phó Trưởng Ban Tổ chức Huyện ủy Định Hóa đánh giá: Qua thực tế cho thấy, mô hình bí thư chi bộ kiêm trưởng xóm giúp gọn bộ máy, tạo sự thống nhất từ việc ban hành chủ trương cho đến chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Người đứng đầu ở xóm, bản nắm toàn diện tình hình chung, tiếp thu kịp thời chỉ đạo của cấp trên, giải quyết nhanh vấn đề phát sinh tại cơ sở. Qua đó, tiết kiệm thời gian hội họp, khắc phục tình trạng đùn đẩy trách nhiệm. ưu điểm là vậy nhưng việc thực hiện tại Định Hóa còn đạt kết quả thấp do gặp một số vướng mắc. Đó là tỷ lệ đảng viên trong đội ngũ trưởng xóm, bản còn thấp, chỉ xấp xỉ 50%; nhiều người có uy tín nhưng lại không phải là đảng viên; có bí thư chi bộ lại chưa được người dân tín nhiệm bầu làm trưởng xóm... Ngoài ra, do năng lực của đội ngũ này còn hạn chế, khi kiêm nhiệm nhiều việc thì lúng túng, gặp khó trong lãnh đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị; một số nơi còn tư tưởng dòng họ cũng là nguyên nhân ảnh hưởng tới việc thực hiện nhiệm vụ của cán bộ… Theo ông Phú, Huyện ủy Định Hóa đang tăng cường phát triển Đảng trong đội ngũ trưởng xóm; chỉ đạo các xã, thị trấn rà soát nhân sự và điều kiện thực tế sau khi thực hiện quy trình sáp nhập xóm, bản không đủ điều kiện về diện tích và dân số để chọn những người đủ năng lực, tiếp tục nhân rộng mô hình bí thư chi bộ kiêm trưởng xóm ở những nơi phù hợp.